تومور عصب شنوایی تعادلی یا آکوستیک نوروما (CP Angle)

تومور عصب شنوایی یک سرطان خوش خیم در عصب هشتم جمجمه ای یا عصب دهلیزی حلزونی است. نوروم آکوستیک (تومور عصب شنوایی) عارضه‌ای نادر بوده و خوش‌خیم است بدین معنی که به دیگر نقاط بدن منتقل نخواهد شد. از علایم آن میتوان به کاهش شنوایی و وزوز گوش اشاره کرد. اُدیومتری سنتی مفیدترین آزمایش تشخیص تومور عصبی شنوایی (نوروم آکوستیک) است. همچنین از MRI برای اینکار استفاده می شود.
اهمیت این تومور مغزی به خاطر موقعیت تومور است که زیرا عصب شنوایی و عصب صورت (زوج ۷ و ۸) در این تومور گرفتار است. منشاء تومور عصب ستیبولاردر از کانال گوش داخلی است و بتدریج رشد کرده و در ناحیه زاویه مخچه و ساقه مغز رشد می کند و در مواردی که بسیار بزرگ باشد با چسبندگی به ساقه مغزی می تواند عوارض حرکتی و حتی هیدروسفالی (افزایش مایع مغزی نخاعی) ایجاد کند.

علائم تومور عصب شنوایی یا آکوستیک نوروما

• کاهش شنوایی شایع ترین نشانه است وبیشتر، نوع حسی عصبی آن دیده می شود.
• وزوز گوش بسیار شایع است و معمولاً به صورت یک طرفه ایجاد می شود.
• احساس حرکات غیرعادی (سرگیجه) ، سرگیجه در بیماری تومور عصبی شنوایی شایع نیست ولی در بعضی از بیماران وجود دارد.
• اختلالات عصبی صورت فقط در تومورهای بزرگ دیده می شوند.
• انسداد مسیر مایع مغزی – نخاعی (هیدروسفالی) از جمله عوارضی است که به دنبال رشد تومور
  رخ میدهد.
• نیستاگموس: گاهی اگر تومور خیلی بزرگ باشد و روی مخچه فشار بیاورد بیمار دچار نیستاگموس
  رقص چشمان می شود.

علائم نوروم آکوستیک ممکن است مانند سایر شرایط یا مشکلات سلامتی به نظر برسد. برای تشخیص ، همیشه با پزشک مشورت کنید.

علل تومور شوانوم عصب تعادلی

در واقع علت واقعی آن هنوز واضح و روشن نیست اما از ریسک فاکتورهایی که میزان ابتلا به این تومور را افزایش می دهد می توان به نورو فیبروما نوع ⅠⅠ اشاره کرد. شیوع آن در خانم ها و در سنین میانسالی بیشتر از آقایان است.
انواع مختلفی از تومور ممکن است در محل زاویه بین پل مغزی و مخچه به وجود بیاید که با توجه به نوع آن میزان شیوع متفاوت است و به ترتیب میزان احتمال آن اشاره شده است:

• شوانوم عصب وستیبولوکوکلئار
• مننژیوم
• آستروسایتوم
• همانژیوم و…

انواع تومور عصب شنوایی

نوروم آکوستیک دارای دو نوع است:

1. نوروم اکوستیک یک طرفه : در این حالت تنها یکی از گوشها دچار عارضه نورم آکوستیک می‌شود. در اغلب موارد، نوروم آکوستیک از نوع یک طرفه است. این تومور ممکن است در هر سنی ایجاد شود. این تومور اغلب در سنین بین ۳۰ تا ۶۰ سالگی شکل می‌گیرد. نوروم آکوستیک یک طرفه می‌تواند بر اثر آسیب عصبی ناشی از عوامل خارجی باشد.
2. نوروم آکوستیک دو طرفه : این نوع از نوروم آکوستیک هر دو عصب شنوایی را تحت تاثیر قرار می‌دهد و ارضی است. این مشکل بر اثر اختلال ژنتکی به نام نوروفیبروماتیوزیس-۲ (NF2)  ایجاد می‌شود.

روش های تشخیص تومور آکوستیک نوروما

تشخیص شامل موارد زیر است:

تست شنوایی (شنوایی سنجی) : تست عملکرد شنوایی ، که میزان شنوایی صدا و گفتار بیمار را اندازه گیری می کند ، معمولاً اولین آزمایش انجام شده برای تشخیص نوروم آکوستیک است. بیمار هنگام پوشیدن هدفون متصل به دستگاه ، صداها و گفتار را گوش می دهد که پاسخ ها را ضبط می کند و عملکرد شنوایی را اندازه گیری می کند.

پاسخ برانگیخته شده شنوایی ساقه مغز (BAER) : این آزمایش در بعضی از بیماران انجام می شود تا اطلاعاتی در مورد فعالیت موج مغز به عنوان پاسخ به صداها ارائه شود..

اسکن سر : اگر آزمایشات دیگر نشان دهد بیمار ممکن است تومور عصب شنوایی داشته باشد ، از تصویربرداری با رزونانس مغناطیسی (MRI) برای تأیید تشخیص استفاده می شود. به دنبال علائم کاهش شنوایی و اختلال تعادل در صحبت کردن و یا کاهش لمس یک ممکن است پزشک درخواست تصویربرداری می کند که انواع مختلفی از CT Scan و یا MRI  از جمله با تزریق ماده حاجب و یا بدون تزریق ماده حاجب

درمان تومور عصب شنوایی

این تومورها اغلب با عمل جراحی به طور کامل قابل برداشتن هستند. با این حال ، بسیاری آنقدر کوچک هستند که ممکن است نیازی به درمان فوری نداشته باشند. برای درمان تومور عصب شنوایی سه راه اساسی وجود دارد:

•  مراقبت
• عمل جراحی
• پرتو درمانی

انتخاب شیوه درمان مناسب برای از بین بردن تومور عصب شنوایی بستگی به میزان تومور ایجاد شده ، مرحله نمو ، پیشرفت تومور،  سن بیمار ، سایر بیماریی که بیمار از آن رنج می برد ، شدت علائم و نسبت تاثیر آنها بر بیمار دارد. برای درمان قطعا به دنبال بهترین جراح مغز و اعصاب خواهید بود بنابراین درباره تجربه پزشک خود تحقیق کنید.
پس از درمان نوروم آکوستیک ، برخی از بیماران دچار کم شنوایی ، نشت مایعات مغزی ، آسیب به اعصاب صورت و سایر مشکلات می شوند. پزشک برای همه این مشکلات درمان و مراقبت توان بخشی را ارائه می دهد. اگر اعصاب صورت بیمار در اثر نوروم صوتی آسیب دیده باشد ، جراحان پلاستیک ممکن است روشهایی را برای کمک به ترمیم حرکت صورت انجام دهند.
با توجه به اندازه تومور، میزان شنوایی پس از جراحی متفاوت است یعنی اگر تومور تنها اثر فشاری بر روی عصب شنوایی داشته باشد با برداشتن تومور،احتمال حفظ شنوایی وجود دارد اما اگر عصب شنوایی را آسیب بزند،تقریبا برگشت شنوایی غیرممکن است.

استریو استاتیک رادیوسرجری : اثر این تکنیک توقف رشد تومور است یعنی آن را ریشه کن نمیکند  اما نمیگذارد بیشتر رشد کند و اثر تخریبی بیشتری بگذارد در واقع اسم دیگر آن گاما نایف است و تنها برای تومور هایی با اندازه کوچک و یا متوسط کاربرد دارد.

جراحی

سه روش دسترسی جراحی وجود دارد که بسته به محل آناتومیکی تومور انتخاب می شود : از پس سری و یا رتروسیگمویید-از طریق لابیرنت و گوش و از طریق حفره میانی (Occipital) طریق جمجمه
هدف جراحی برداشتن تومور با حفظ اعصاب مغزی است. دکتر صمدیان و تیم همراه ایشان با کمک همکاران متخصص گوش(نورواتولوژی) و همکاران نورولوژیست این نوع عمل را انجام می دهند و حتی تومورهای بزرگ نیز با استفاده از تکنیک نورومانیتورینگ و یک کار تیمی مشترک، عصب صورتی حفظ می شود. البته بعضی از بیماران دچار ضعف موقت عصب صورتی می شوند که معمولا بهبودی در طی چند هفته حاصل می شود. درصد شنوایی بیماران در صورتیکه تومور بزرگ نباشد و بیمار شنوایی قابل قبول داشته باشد معمولا با حفظ عصب شنوایی انجام می شود.
در بیمارانی که به طور مادرزادی نیز پاتوژنزیس هستند این نوع تومور در هر طرف که باشد موجب کری این بیماران می شود که میتوان عمل جراحی کاشت ایمپلنت ساقه که پیشرفته ترین روش ایجاد شنوایی در این (Auditory Brainstem Implant-ABI) مغزی بیماران می باشد و به کمک همکاران نورولوژیست انجام میشود.دکتر صمدیان و همکارانشان دارای بیشترین تعداد عمل جراحی کاشت ایمپلنت شنوایی ساقه مغزی در خاورمیانه می باشند که نتایج خوبی به همراه داشته است.از نظر ایشان چندین روش جراحی وجود دارد:

• خارج سازی کامل تومور
• خارج سازی نیمی از تومور به دلیل حفظ عصب شنوایی و جلوگیری از آسیب آن و باقی مانده رشد تومور توسط روش های دیگر مثل رادیوتراپی و یا گاما نایف متوقف می شود.

احتمال عوارض در این جراحی با وجود سابقه چندین ساله ایشان بسیار کم است و بیماران معمولا با حال عمومی خوب مرخص می شوند البته لازم به ذکر است که قبل از جراحی چه میزان از شنوایی بیمار از بین رفته است و اندازه تومور چه قدر می باشد که در میزان بهبودی بیمار تاثیرگذار است.

ویدئو جراحی تومور cpa بزرگ توسط دکتر صمدیان را در زیر می توانید مشاهده کنید (ویدئو حاوی تصاویر حین عمل می باشد) :