سندرم کوشینگ یک سندرم غیر معمول است که وقتی بدن شما بیش از حد هورمونی به نام کورتیزول داشته باشد اتفاق میافتد. به آن هیپرکورتیزولیسم نیز گفته میشود. کورتیزول یک هورمون استروئیدی است که معمولاً “هورمون استرس” نامیده میشود. بدن شما در مواقع استرس کورتیزول اضافی آزاد میکند و به این موارد کمک میکند:
- افزایش ضربان قلب
- افزایش فشار خون
- مدیریت گلوکز خون
- مدیریت تنفس
- افزایش تنش عضلانی
کورتیزول همچنین با خاموش کردن موقت سیستمهایی که بدن شما در زمان افزایش استرس به آنها نیازی ندارد، از جمله هضم و تولید مثل، کمک میکند.
کورتیزول برای موارد زیر ضروری است:
- حفظ فشار خون
- تنظیم قند خون
- کاهش التهاب
- شکل گیری خاطرات
- مدیریت تنفس
- تعادل نمک در بدن شما
- تبدیل غذای خود به انرژی
غدد فوق کلیوی (دو غده کوچک در بالای کلیههای شما)، غده هیپوفیز (در مغز شما) و هیپوتالاموس (بخشی از مغز شما در بالای غده هیپوفیز) سطح کورتیزول را کنترل میکنند.
سطح کورتیزول موجود در سندرم کوشینگ به طور معمول توسط یک دارو یا تومور ایجاد میشود.
چه کسانی تحت تأثیر سندرم کوشینگ (هایپرکورتیزولیسم) قرار میگیرند؟
کودکان، نوجوانان و بزرگسالان، اما اکثراً افراد ۲۵ تا ۵۰ ساله، افرادی هستند که بیشتر تحت تأثیر سندرم کوشینگ قرار میگیرند. به ویژه کسانی که از داروهای کورتیزول استفاده میکنند (به عنوان مثال برای درمان آسم و آرتریت روماتوئید) آسیب پذیر هستند. ۷۰٪ افراد مبتلا به سندرم کوشینگ زن و ۳۰٪ مرد هستند.
سندرم کوشینگ چقدر شایع است؟
سندرم کوشینگ نادر است. به طوری که سالانه ۴۰ تا ۷۰ نفر از یک میلیون نفر را تحت تأثیر قرار میگیرند.
چه تفاوتی بین سندرم کوشینگ (هایپرکورتیزولیسم) و بیماری کوشینگ وجود دارد؟
بیماری کوشینگ نوعی سندرم کوشینگ است. بیماری کوشینگ توسط تومور خوش خیم واقع در غده هیپوفیز ایجاد میشود که بیش از حد ACTH (هورمون آدرنوکورتیکوتروپیک) ترشح میکند، که به نوبه خود باعث افزایش کورتیزول میشود.
از بین بیماران مبتلا به سندرم کوشینگ، بیماری کوشینگ بیش از ۷۰٪ موارد در بزرگسالان و حدود ۶۰٪ تا ۷۰٪ موارد در کودکان و نوجوانان را شامل میشود.
آیا سندرم کوشینگ (هایپرکورتیزولیسم) کشنده است؟
این بیماری درمان دارد، اما در صورت عدم درمان، سندرم کوشینگ میتواند کشنده باشد. بدون درمان، سندرم کوشینگ میتواند باعث مشکلات سلامتی از جمله:
- عفونتها
- لخته شدن خون، به ویژه در ریهها و پاها
- افسردگی
- حمله قلبی
- افزایش وزن
- مشکلات حافظه یا مشکل در تمرکز
- فشار خون بالا یا کلسترول بالا
- شکستگی استخوانهای
- دیابت نوع ۲
- در صورت عدم درمان، سندرم کوشینگ همچنین میتواند منجر به مرگ شود.
سندرم کوشینگ چگونه درمان میشود؟
نوع درمان به علت اصلی سطح بالای کورتیزول بستگی دارد. اگر از گلوکوکورتیکوئیدها استفاده میکنید، پزشک شما احتمالاً دوز دارو را کاهش میدهد یا داروی غیر گلوکوکورتیکوئید تجویز میکند. اگر توموری باعث سندرم کوشینگ شده باشد، ممکن است لازم باشد با اشعه ازبین رود یا با جراحی برداشته شود. گزینه دیگر این است که پزشک شما دارویی مانند کتوکونازول را تجویز کند که تولید کورتیزول را کند میکند. شما ممکن است با چندین پزشک متخصص در حوزههای مختلف برای درمان تومور و علائم سندرم کوشینگ کار کنید.
روشهای درمان
شیمیدرمانی: اگر تومور سرطانی باشد و به سایر قسمتهای بدن شما سرایت کرده باشد، شیمیدرمانی لازم است. حتماً تمام عوارض جانبی را از پزشک متخصص خود جویا شوید.
داروها: افزودن داروهایی که کورتیزول را کاهش میدهند یا حذف داروهایی که میتوانند باعث سندرم کوشینگ شوند.
پرتودرمانی: جراحی در تومور هیپوفیز ممکن نیست. در این موارد، ممکن است مجبور شوید یک دوره شش هفته ای از اشعه درمانی را دریافت کنید. ممکن است سالها طول بکشد تا سطح کورتیزول به حالت عادی برگردد. داروهایی که سطح کورتیزول را افزایش میدهند در دسترس هستند. حتماً تمام عوارض جانبی را از پزشک متخصص خود جویا شوید.
جراحی: برداشتن تومورهای هیپوفیز، تومورهای آدرنال و تومورهایی در محلهای غیر عادی از طریق جراحی موثر است، اما باید داروی کورتیزول برای شما تجویز شود. بعد از شش تا ۱۸ ماه میتوانید داروها را قطع کنید. اغلب، پس از جراحی لاپاراسکوپی، میتوانید طی یک یا دو روز بیمارستان را ترک کنید و تقریباً طی سه تا پنج هفته به حالت عادی خود برگردید.
چگونه میتوان خطر ابتلا به سندرم کوشینگ (هیپرکورتیزولیسم) را کاهش داده یا از آن جلوگیری کنم؟
شما همیشه در بدن خود به کورتیزول برای بسیاری از عملکردهای حیاتی نیاز دارید. کورتیزول تنفس شما را کنترل میکند، غذای شما را به انرژی تبدیل میکند، قند خون را تنظیم میکند، به شما کمک میکند تا با استرس کنار بیایید و موارد دیگر. کورتیزول دشمن بدن شما نیست، اما مقدار زیاد آن میتواند باشد. اگر از گلوکوکورتیکوئیدها یا استروئید استفاده میکنید، از ارائه دهنده مراقبتهای پزشکی سلامت خود بخواهید سطح کورتیزول شما را از نزدیک کنترل کنند. متأسفانه، هیچ راهی برای جلوگیری از تومور ایجاد کننده سندرم کوشینگ وجود ندارد.
در صورت ابتلا به سندرم کوشینگ (هایپرکورتیزولیسم) چه انتظاری میتوانم داشته باشم؟
سندرم کوشینگ قابل درمان است. اگر شرایط قابل درمان نباشد، میتواند کشنده باشد. در اسرع وقت علائم خود را توسط یک پزشک متخصص بررسی کنید.
سندرم کوشینگ چه مدت طول میکشد؟
سندرم کوشینگ معمولاً قابل درمان است. اگر سندرم کوشینگ به درستی درمان شود، بیماری ممکن است پس از دو تا ۱۸ ماه برطرف شود. در این دوره حتما با ارائه دهنده خدمات پزشکی درمانی خود در تماس باشید.
آیا سندرم کوشینگ میتواند بدتر شود؟
سندرم کوشینگ میتواند بدون درمان مناسب بدتر شود. حتماً با ارائه دهنده خدمات پزشکی خود در تماس باشید و علائم جدید یا وخیم یا هر گونه نگرانی دیگر را گزارش کنید.
زندگی با سندرم کوشینگ (هایپرکورتیزولیسم) چگونه است؟
زندگی با سندرم کوشینگ دشوار است، اما لازم نیست کیفیت زندگی خود را کاهش دهید. سیستم بهداشت و درمان و پزشکان متخصصی وجود دارند که برای کمک به شما آموزش دیده اند و درمانهایی نیز در دسترس است. با اقدامات و داروهای مناسب، سندرم کوشینگ بهبود مییابد.
ممکن است در نتیجه سندرم کوشینگ خود را درگیر برخی مسائل عاطفی و اجتماعی کنید. برخی از افراد ممکن است از طاسی، موهای زائد و یا افزایش وزن در صورت و پشت گردن احساس خجالت کنند. “صورت ماه” و “قوز بوفالو” ممکن است شما را از مشارکت در موقعیتهای اجتماعی دور کند. با گذشت زمان، این علائم قابل درمان هستند. سندرم کوشینگ همچنین میتواند باعث افسردگی و سایر بیماریهای روحی شود. در صورت نیاز، با یک درمانگر برای مشاوره و یک روانپزشک برای استفاده از دارو مشورت کنید تا به خود کمک کنید تا با تأثیر عاطفی سندرم کوشینگ مقابله کنید.
دیدگاه کاربران