بارداری مهمترین و پرمخاطره‌ترین مرحله از زندگی هر مادری می‌باشد. در این دوران به خاطر تغییرات هورمونی و آناتومیکی بدن، وضعیت فیزیولوژیکی مادران تغییر کرده و دردهای متفاوتی را تجربه می‌کنند. یکی از این دردهای آزاردهنده، کمردرد می‌باشد که در پی افزایش وزن و بزرگ شدن سایز شکم ایجاد می‌گردد. در این مقاله به بررسی علت کمردرد در بارداری می‌پردازیم و راه‌های کاهش این درد را برای شما شرح می‌دهیم. ابتدا به بیان دلایل علمی ایجاد کمردرد در بارداری می‌پردازیم.
علت بروز کمردرد در بارداری
یکی از رایج‌ترین مشکلات اسکلتی و عضلانی در دوران بارداری، کمردرد است؛ به طوری که جمعیت بالایی از زنان باردار آن را تجربه می‌کنند. کمردرد دوران بارداری معمولا در مهره‌های پایین کمری یا به صورت درد پشت لگن پدید می‌آید که در موارد حاد می‌تواند به پاها انتشار یابد. این درد می‌تواند با قرار گرفتن در وضعیت‌های طولانی مانند راه رفتن طولانی‌مدت و ایستادن زیاد تشدید شود. در سه ماهه‌ی اول، مقادیر بالای پروژسترون می‌تواند بر وضعیت مفاصل تاثیر گذارد. استرس نیز یکی دیگر از عوامل تشدیدکننده‌ی درد کمر در دوران بارداری است. استرس می‌تواند باعث گرفتگی عضلات کمر شود که به صورت اسپاسم کمر یا کمردرد احساس می‌گردد. بالا رفتن سن بارداری و بزرگ‌تر شدن رحم در سه ماهه‌ی دوم و سوم، نیز نقش مهمی در افزایش این درد دارد؛ زیرا در این حالت، عضلات شکم و لیگامان ناحیه‌ی لگن تحت کشش بیشتری بوده، به عضلات پایین کمر فشار زیادی را تحمیل می کند. در نتیجه گودی کمر افزایش یافته و ستون فقرات برای حفظ تعادل خود، تغییر وضعیت می‌دهد. همچنین، افزایش هورمون‌های شل‌کننده‌ی مفاصل، برای تسهیل در زایمان در سه ماهه‌ی سوم، می‌تواند باعث ناپایداری کمر و شدت گرفتن درد آن شود.
درمان کمردرد در بارداری
اگر قبل از بارداری به کمردرد دچار نبوده‌اید، می‌توانید با انجام اقدامات زیر درد کمر خود را کاهش دهید.
تغییر وضعیت بدن: در حالت نشسته، شانه‌ها را عقب و در حالت استراحت قرار دهید. همچنین، یک حوله را پیچیده و پشت کمرتان قرار دهید و پای خود را بر روی یک چهارپایه بگذارید. در هنگام برخاستن، سر خود را صاف نگه داشته، قفسه‌ی سینه را بالا نگه دارید، شانه‌ها به سمت عقب باشند و زانوها را قفل نکنید. در زمان خواب، به پهلو بخوابید. از تشکی استفاده کنید که کمی سفت باشد. یک بالش زیر شکم و یک بالش را بین دو زانو قرار دهید. برای بیرون آمدن از رختخواب، به یک سمت بچرخید و با دست خود، کمی فشار به رختخواب وارد کرده، بنشینید و به آرامی بلند شوید.
گرما و سرما: در این روش می‌توانید به ازای هر سه دقیقه گرمای موضعی، یک دقیقه ناحیه‌ی موردنظر خود را سرد کنید.
ورزش: ورزش به صورت منظم و سبک باعث تقویت عضلات و افزایش انعطاف بدن شده و به کاهش فشار وارد بر کمر کمک کرده و درد آن را کم می‌کند. ورزش‌هایی که برای زنان باردار توصیه می‌گردند شامل پیاده‌روی، شنا و پا زدن روی دوچرخه‌ی ثابت است. یوگا پریناتال نیز می‌تواند استرس و فشار وارد شده به مفاصل را کاهش داده و حالت بدن را تصحیح نماید.
فیزیوتراپی: در فیزیوتراپی علت کمردرد شناسایی شده و با بسیج مفصل و بافت‌های نرم، انجام تمرین‌های مناسب و خاص و آموزش استفاده از مکانیک مناسب بدن باعث بهبود وضعیت بدن و کاهش دردهای کمر می‌گردد. نکات ریز و مهم دیگری هم می‌تواند به کاهش درد کمر شما کمک کند:
- به پشت نخوابید و به خصوص در سه ماهه‌ی سوم، به پهلوی چپ بخوابید.
- از پوشیدن کفش پاشنه بلند یا پاشنه کوتاه با کف تخت پرهیز نمایید.
- برای برداشتن اجسام، به جلو خم نشوید و از پای خود کمک بگیرید.
- از کمربندهای طبی مخصوص بارداری به مدت محدود در طول روز استفاده کنید.
چه زمانی باید به پزشک متخصص مراجعه کنید؟
در صورت بروز موارد زیر، حتما به پزشک متخصص مراجعه نمایید:
- شروع ناگهانی درد و شدت گرفتن آن
- دردهای ریتمیک با کرامپ
- کمردردی که بیش از دو هفته طول بکشد
- کمردردی که در نتیجه‌ی ضربه ایجاد شده است
در دوران بارداری استفاده از انواع دارو برای تسکین درد کمر فقط با نظر پزشک متخصص صورت می‌پذیرد. توجه به این نکته هم اهمیت دارد که استفاده از پمادهای شل کننده‌ی عضلات در بارداری به ویژه در سه ماهه‌ی سوم بارداری ممنوع است و به جنین آسیب می‌رساند.
دیدگاه کاربران