گلیومای عصب بینایی یا تومور عصب چشم که با عنوان گلیومای مسیر بینایی(OPG)نیز شناخته می‌شود، یک تومور مغزی با سرعت آهسته است که در اطراف اعصابی تشکیل می‌شود و اطلاعات را از چشم به مغز ارسال می‌کند. رشد تومور بر روی اعصاب تاثیر گذاشته و منجر به اختلال در بینایی فرد می‌شود. در سه چهارم موارد گلیومای عصب بینایی بیش از بزرگسالان در کودکان و نوجوانان تشخیص داده می‌شود. این تومور جدی است اما در بیشتر موارد گلیومای عصب بینایی با موفقیت قابل درمان است. فقط به ندرت این تومور منجر به کوری می‌شود.
گلیومای مسیر عصب بینایی چقدر شایع است؟
این یک نوع تومور نادر است. گلیومای عصب بینایی حدود ۵٪ از کل تومورهای مغزی کودکان را تشکیل می‌دهد. در بین دختران و پسران به طور مساوی اتفاق می‌افتد و به طور معمول در حدود پنج سالگی تشخیص داده می‌شود.
درجه بندی گلیومای عصب بینایی
گلیومای عصب بینایی معمولاً به عنوان یک آستروسیتومای پیلوسیتیک درجه ۱ خوش‌خیم طبقه بندی می‌شود که تومور مغزی گلیومای درجه پایین (رشد کند) است. این نوع به‌ندرت به درجه بالاتر می‌رسند.
علائم عصب بینایی یا گلیومای عصب بینایی چیست؟
علائم می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- بدتر شدن بینایی
- دشوارتر شدن خواندن
- چشمک زدن
- دید دوتایی (دوبینی)
- بیرون زدن یک یا هر دو چشم
- حرکت غیرارادی کره چشم
- لوچی
- ازبین‌رفتن دید محیطی و در نهایت منجر به نابینایی
اگر به دلیل اندازه تومور فشار در سر افزایش یابد، علائم نیز می‌تواند شامل موارد زیر باشد:
- کاهش حافظه و عملکرد مغز
- تهوع و استفراغ
- بی حالی و تحریک پذیری
- تأخیر در رشد
- ازدست‌دادن اشتها و چربی بدن
- سردرد
علت تومور عصب چشم چیست؟
به طور کلی مشخص نیست که چه عواملی باعث تومور عصب چشم می‌شود، اما تحقیقات نشان داده است که حدود ۵۰٪ از گلیوماهای عصب بینایی که در کودکان و نوجوانان تشخیص داده می‌شود، با یک بیماری ژنتیکی به نام نوروفیبروماتوز ۱ (NF1) مرتبط هستند. با آزمایش خون می‌توان بیمار را مبتلا به NF1 دانست. این امر می‌تواند از والدین به ارث برسد اما در حدود ۵۰٪ موارد کودک اولین در خانواده خواهد بود.
رادیوتراپی قبلی به سر (به‌عنوان‌مثال، برای نوع دیگری از تومور مغزی) نیز به عنوان علت احتمالی گلیومای عصب بینایی شناخته می‌شود.
چگونه گلیومای عصب بینایی تشخیص داده می‌شود؟
- اسکن CT و MRI : اسکن MRI اطلاعات دقیقی را برای تعیین وجود یا عدم وجود گلیومای مسیر بینایی فراهم می‌کند. سی تی اسکن در برخی موارد مفید است، اما اطلاعات دقیق‌تری نسبت به اسکن MRI نمی‌دهد.
- ارزیابی چشم: ارزیابی کامل بینایی بیمار از زمان تشخیص و همچنین در حین و بعد از درمان تومور موردنیاز است.
- ارزیابی غدد درون ریز: اگر شواهدی از فشار دادن تومور بر روی هیپوتالاموس یا غده هیپوفیز وجود داشته باشد، یک آزمایش کامل از هورمون‌های بیمار موردنیاز است، که معمولاً شامل برخی آزمایش‌های معمول خون است.
- بیوپسی بافت تومور: نمونه بیوپسی زیر میکروسکوپ بررسی می‌شود. بعد از جمع آوری یافته‌های بالینی مطالعات خاصی بر روی بافت انجام می‌شود و با یافته‌های میکروسکوپ، پاتولوژیست به تشخیص قطعی خواهد رسید. گاهی برخی از علائم و نشانه‌ها مشابه است، پزشک آزمایش‌های دیگری را انجام خواهد داد تا به تشخیص قطعی برسد.
درمان گلیومای عصب بینایی یا تومور عصب چشم
جراحی: به دلیل خطر آسیب در مناطق حساس، همیشه برای گلیومای مسیر بینایی استفاده نمی‌شود. اگر بیمار در یک چشم دچار مشکل بینایی است، پزشکان ممکن است برای محافظت از بینایی در سمت بهتر جراحی را توصیه کنند.
شیمی درمانی: این روش با هدف کوچک کردن تومور و تثبیت یا بهبود بینایی بیمار انجام می‌شود.
رادیوتراپی: این روش معمولاً پس از شیمی‌درمانی در صورت لزوم به بیماران ارائه می‌شود، گرچه کسانی که از نظر NF1 مثبت نیستند، جایی که خطر تومورهای ثانویه بعد از رادیوتراپی خیلی زیاد تلقی می‌شود، این درمان را انجام نمی‌دهند.
بعد از درمان
عوارض جانبی طولانی مدت ممکن است پس از درمان گلیومای عصب بینایی ایجاد شود. این تومورها به طور معمول در کودکان رشد می‌کنند، بنابراین ممکن است اثرات پرتودرمانی یا شیمی درمانی برای مدتی مشخص نباشد. مشکلات شناختی، اختلالات یادگیری و اختلالات رشد ممکن است به دلیل درمان سرطان رخ دهد. با پزشک خود در مورد عوارض جانبی احتمالی آینده و آنچه می‌توان برای کاهش آسیب ناشی از درمان انجام داد صحبت کنید.
دیدگاه کاربران