سرخوردگی مهره های کمری چه زمانی رخ میدهد؟ نحوه درمان

از جمله عارضه هایی که برای افراد در ناحیه کمر به وجود می آید سرخوردگی مهره های کمر می باشد . این بیماری باعث می‌شود یکی از مهره‌های کمری روی مهره پایینی به سمت جلو بلغزد و از علت های شایع کمر درد در جوانان و نوجوانان است.
واژه اسپوندیلولیستزی (سرخوردگی مهره) متشکل از دو واژه یونانی “اسپوندیلو” به معنای مهره ستون فقرات و “لیستزی” به معنای لغزش یا سرخوردگی است. سرخوردگی از ۱ تا ۴ درجه‌بندی می‌شود که درجه‌ی ۴ شدیدترین حالت آن است. درجه‌ی ۴ سرخوردگی معمولاً باعث علائم عصبی می‌شود. آرتروز کمر به علت ضعف یا فشار ناشی شکستگی مهره ها در ناحیه بین مهره ها ایجاد و باعث لغزش استخوانها و خارج شدن از حالت طبیعی می‌شود که به آن سرخوردگی مهره های کمر نیز می‌گویند.

سرخوردگی مهره های کمری 

سرخوردگی مهره کمری یا همان اسپوندیلولیستزیس عارضه ای دردناک و جز عوارض ستون فقرات می باشد که می تواند بر روی مهره های کمری ستون فقرات تاثیر بگذارد. این بیماری موجب میشود که یکی از مهره های کمری بر روی مهره پایینی به سمت جلو بلغزد. سرخوردگی مهره های کمری با استفاده از روش های جراحی و غیرجراحی قابل درمان است. می توان با استفاده از حرکت های اصلاحی و تمارین خاص از بروز سرخوردگی مهره های کمری پیشگیری کرد. 

علائم سرخوردگی مهره های کمر

از مهم ترین علائم این عارضه می توان به کمر درد اشاره کرد. البته درد کمر می تواند نشان دهنده بیماری های دیگر نیز باشد که تشخیص این وضوع بر عهده متخصص ستون فقرات می باشد.
گرفتگی و اسپاسم عضلانی در عضلات پایین کمر نیز در این بیماران شایع می باشد. همچنین درد کمر می تواند در پا نیز منتشر شود و سبب گزگز شدن پاها شود. اگر مهره لغزیده به عصب فشار بیاورد، درد در قسمت پایین پا تا کف پا منتشر می‌شود.
بیمار در موارد پیشرفته‌تر برای جبران نقص مربوط به چرخش لگن در اثر کاهش یافتن چرخش مهره‌های کمری کج و سنگین یا به اصطلاح اردک‌وار راه می‌رود.
از دیگر علائم سرخوردگی مهره های کمر می‎توان به موارد زیر اشاره کرد:

• خشکی کمر
• افزایش قوس در ستون فقرات کمر
• سیاتیک

انواع سرخوردگی مهره های کمر

سرخوردگی ایسکمیک : مهره‌های کمر به دلیل معیوب بودن بخشی از مهره، موسوم به قسمت بین مفصلی (pars interarticularis) ایجاد می‌شود. این نقص می‌تواند باعث لغزش مهره به جلو گردد.
سرخوردگی مهره مادرزادی : سرخوردگی مهره مادرزادی به علت شکل‌گیری غیرطبیعی استخوان ها به وجود می آید. در چنین حالتی نحوه قرارگیری مهره‌ها احتمال سر خوردن آنها را افزایش می‌دهد.
سرخوردگی مهره آسیب‌شناختی (پاتولوژیک) : به دلیل ضعف ساختاری استخوان در اثر بیماری‌هایی مانند وجود تومور یا دیگر اختلال‌های استخوانی رخ می‌دهد.
سرخوردگی پس از عمل جراحی : در این حالت سر خوردن مهره پس از جراحی ستون فقرات رخ می‌دهد.
سرخوردگی مهره تروماتیک : بسیار نادر و معمولاً همراه با شکستگی حاد بخش‌هایی از ستون فقرات است. صدمه دیدن فاست‌های تحتانی را می‌توان همانند دیگر شکستگی‌های ستون فقرات درمان نمود.
سرخوردگی ضربه ای : سرخوردگی مهره کمر ضربه ای زمانی رخ میدهد که یک آسیب باعث بروز لغزش مهره ها شود و عارضه ی سرخوردگی رخ دهد.
سرخوردگی مهره کمر به دلیل بروز لقی ستون مهره : سرخوردگی ستون فقرات استخوانی که در نتیجه لقی اتفاق می افتد. ترک یا شکستگی باعث ضعیف شدن استخوان خواهد شد و عارضه سرخوردگی ستون مهره رخ می دهد.
سرخوردگی دژنراتیو : سرخوردگی ستون فقرات دژنراتیو از رایج ترین انواع سرخوردگی ها می باشد، که به علت افزایش سن اتفاق می افتد. با گذشت زمان، استخوان ها تحلیل رفته و همچنین دیسک هایی که از مهره های زیرین به عنوان نقطه اتکای خود استفاده می کنند، آب خود را از دست می دهند و نازک می شوند. با نازک شدن دیسک ها، احتمال این که مهره ها از جای خود بلغزند و حرکت کنند افزایش میدهد.

تشخیص سرخوردگی مهره های کمری

در صورت داشتن علائم شما با انجام آزمایشات مختلف درباره منشا درد و میزان ضعف عضلانی پزشک شما اطلاعاتی را کسب خواهد کرد و سپس در جهت بهبود شما اقدامات لازم را انجام خواهد داد . این آزمایش ها شامل:

• سونوگرافی
• اشعه ایکس
• تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
• توموگرافی کامپیوتری (اسکن CT)

درمان سرخوردگی مهره های کمری

درمان این عارضه در افراد مختلف متفاوت است و حتما باید به پزشک مراجعه کرد تا با بررسی و معاینه بهترین روش درمان برای فرد را تجویز کند. روش های درمانی غیر جراحی برای بیماران بزرگسال دچار سر خوردگی مهره ها شبیه روش هایی است که برای بیماران مبتلا به کمر درد و یا درد پا استفاده می شوددر ابتدا جهت کاهش اسپاسم عضلانی و التهاب استراحت و کاهش فعالیت های بدنی می تواند.
برخی از بیماران برای بهبود کیفیت زندگی در شرایطی که درد ناشی از این عارضه شدید باشد، نیاز دارند که از داروهای مسکن، ضددرد، داروهای ضدالتهاب غیراستروئیدی (مانند آسپیرین، ناپروکسن و ایبوپروفن‌) را برای کاهش التهاب و تسکین درد استفاده کنند. داروهای مسکن می‌توانند به صورت موقتی، درد ناشی از سرخوردگی مهره را تسکین دهند، اما برای برطرف کردن علائم این عارضه در دراز مدت اثری ندارند.

استفاده از داروها

در صورتی که درد بیمار بسیار شدید باشد، تزریق دارو می تواند به رفع مشکل کمک موثر نماید. تزریق های اپیدورال می تواند به کاهش التهاب ایجاد شده در ناحیه آسیب دیده کمک کند.

استفاده از کمربندهای طبی

بخش پایین کمر بیشترین مقدار از وزن شما را تحمل می‌کند، بنابراین حفظ حالت متوازن مناسبی برای آن می‌تواند از لغزش و آسیب بیشتر به اعصاب نخاعی و دیسک‌های کمری شما جلوگیری کند. برای تقویت عضلات شکمی و بخش پایین کمر گاهی لازم به استفاده از یک کمربند طبی مناسب در یک دوره‌ی زمانی کوتاه نیاز داشته باشید.

ماساژ

ماساژ مشکل گرفتگی و کشش مزمن عضلانی را برطرف خواهد کرد.

فیزیوتراپی

ممکن است شما نیاز به اصلاح برخی از عادات خود داشته باشید، مانند نشستن، ایستادن، خواب و … که به کمک فیزیوتراپ می‌توانید از انجام صحیح این حرکات اطلاع پیدا کنید.

گرما و سرما درمانی

با استفاده از روش گرما درمانی موجب رساندن خون بیشتر به ناحیه آسیب دیده که با افزایش جریان خون اکسیژن و مواد مغذی زیادی به آن بخش های بدن خواهد رسید. و فیزیوتراپ باید دو روش سرما و گرما درمانی را به صورت متناوب انجام دهد.

طب سوزنی

شما با استفاده از مکمل های غذایی و شیوه های بیوفیدبک زیستی که روش هایی برای درمان سرخوردگی مهره های کمر هستند می‌توانید با دردهای به وجود آمده مقابله و موجب بهبود سلامت کلی شما شود.

تمرینات ورزشی

برخی از تمرینات ورزشی برای درمان سرخوردگی مهره های کمر بسیار سودمند خواهد بود. فرد درمانگر درمان به صورت فیزیکی مانند نحوه بلند شدن، راه رفتن، ایستادن و … را به شما آموزش خواهد داد. و باعث تقویت عضلات شکم ، کمر و… شما می‌شود. برخی از این حرکات در زیر آورده شده است.

عمل بسته

تزریق کورتیکواستروئید و یک عامل ضد درد بی‌حس‌کننده در مفصل فاست دردناک یا در داخل کپسول مفصل و یا در بافت اطراف کپسول مفصل یکی از روش های عمل بسته می‌باشد و جراحت آن در کمترین سطح است.
تزریق کورتیکواستروئید و یک عامل ضددرد بی‌حس‌کننده به فضای اپیدورال از ستون فقرات است و به کاهش تورم و التهاب اعصاب کمک می‌کند.این عمل بسته نیز دارای کمترین حد از جراحت است.
رادیوفرکوئنسی ریزوتومی از انرژی امواج رادیویی برای متوقف کردن توانایی اعصاب منتقل کننده درد استفاده و باعث کاهش و مدیریت درد می‌شود. مدت زمان تاثیرگذاری این درد از ۹ ماه تا ۳ سال می‌باشد، البته باید بدانید که درد اکثر افراد در مدت زمان یک سال تسکین می‌یابد.