آنوریسم مغزی برآمدگی در یک رگ خونی در مغز است که می‌تواند باعث خونریزی مغزی در نتیجه نشت یا پارگی شود. این وضعیت نیاز به مراقبت فوری پزشکی دارد زیرا زندگی بیمار را تهدید می‌کند.
آیا آنوریسم مغزی باعث مرگ می‌شود؟
پارگی آنوریسم سریعاً تهدیدکننده زندگی است و نیاز به درمان فوری پزشکی دارد. با این حال، بیشتر آنوریسم‌های مغزی پاره نمی‌شوند، مشکلات سلامتی یا علائمی ایجاد نمی‌کنند. اغلب چنین آنوریسم‌هایی در طی آزمایشاتی که برای شرایط دیگری انجام می شود، یافت می‌شوند.
هنگامی که یک آنوریسم پاره می شود، خون به فضای اطراف مغز نشت می‌کند که به آن خونریزی ساب آرکنوئید (SAH) می‌گویند. بسته به میزان خون و توزیع، سردردهای شدید چند روزه، حالت تهوع و استفراغ، خواب آلودگی یا حتی کما ممکن است ایجاد شود.
حدود ۱۵ درصد از بیماران مبتلا به پارگی آنوریسم مغزی (خونریزی زیرآکنوئید) قبل از رسیدن به بیمارستان می میرند. مرگ به دلیل خونریزی سریع و شدید در مغز اتفاق می افتد.
پارگی آنوریسم مغزی باعث مرگ در حدود ۴۰ درصد از بیماران می‌شود. تقریبا نیمی از بیمارانی که زنده می‌مانند، نوعی ناتوانی دائمی خواهند داشت.
انواع آنوریسم مغزی
آنوریسم ساکولار (کیسه‌ای شکل) شایع‌ترین نوع آنوریسم مغزی است. زمانی اتفاق می‌افتد که دیواره ورید‌ها در قسمتی از مغز که ورید‌های بزرگ به ورید‌های کوچکتر تقسیم می‌شوند در معرض فشار بیش از حد قرار می‌گیرند. آنوریسم ساکولار با گذشت زمان تشکیل می‌شود، بنابراین خطر بروز آنها با افزایش سن افزایش می‌یابد.
آنوریسم دوکی شکل (دوکی شکل) به عنوان بزرگ شدن رگ مشاهده می‌شود. آنها می‌توانند با پارگی باعث خونریزی شوند و همچنین قطعاتی که با لخته شدن از هم جدا می‌شوند می‌توانند باعث انسداد عروق مغز شوند. چنین وضعیتی باعث مشاهده علائم مشابه سکته می‌شود.
آنوریسم‌هایی که در نتیجه التهاب ایجاد می‌شوند نادر هستند و در نتیجه یک بیماری میکروبی در عروق رخ می‌دهند. التهاب دیواره عروق را ضعیف می‌کند و خطر تشکیل آنوریسم و پارگی را افزایش می‌دهد. از عوارض این بیماری است که در بین مردم به روماتیسم قلبی نیز معروف است.
آنوریسم تروماتیک نوعی آنوریسم است که پس از تصادف در رگ‌های مغز رخ می‌دهد. دیواره رگ‌های آسیب دیده ممکن است ضعیف شده و باعث آنوریسم و پارگی شود.
علائم آنوریسم مغزی
علائم آنوریسم مغزی شامل سردرد، حالت تهوع، استفراغ، سفتی گردن، تاری دید یا دوبینی و حساسیت به نور است. اگر آنوریسم مغزی خونریزی نداشته باشد، ممکن است بیمار علائمی را نشان ندهد. در برخی بیماران علائمی مانند فلج اعصاب بینایی، احساس درد پشت چشم، ضعف و بی‌حسی مشاهده می‌شود.
عوارض آنوریسم مغزی
هنگامی که آنوریسم مغزی پاره می‌شود، خونریزی معمولاً تنها چند ثانیه طول می‌کشد، اما خون حاصل می‌تواند به سلول‌های اطراف آسیب برساند یا آنها را از بین ببرد. این خونریزی همچنین باعث افزایش فشار داخل جمجمه می‌شود. فشار بیش از حد می‌تواند خون و اکسیژن تغذیه‌کننده مغز را قطع کند. چنین وضعیتی می‌تواند منجر به بیهوشی یا حتی مرگ شود.
عوارض آنوریسم مغزی عبارتند از:
خونریزی مجدد
آنوریسم پاره شده یا نشتی در خطر خونریزی مجدد است. خونریزی مجدد می‌تواند به سلول‌های مغز آسیب بیشتری وارد کند.
وازواسپاسم
پس از پارگی آنوریسم مغزی، رگ‌های خونی مغز ممکن است به طور نامنظم باریک شوند. این وضعیت که وازوپاسم نامیده می‌شود، ممکن است باعث حمله ایسکمیک گذرا یا آسیب بیشتر به سلول‌ها شود.
هیدروسفالی
خونریزی ناشی از آنوریسم مغزی می‌تواند گردش خون، مایع اطراف مغز و نخاع (مایع مغزی نخاعی) را مسدود کند. افزایش مقدار مایع مغزی نخاعی می‌تواند باعث افزایش فشار و آسیب به بافت‌ها شود.
آنوریسم مغز چگونه پیشرفت می‌کند؟
اکثر آنوریسم‌های مغزی در طول زمان تغییر نمی‌کنند و شکایتی ایجاد نمی‌کنند. اگر آنوریسم مغزی در طول زمان رشد کند، می‌تواند باعث ناراحتی شود. همچنین هر چه آنوریسم بزرگتر باشد، خطر عوارضی مانند پارگی (پارگی آنوریسم) بیشتر می‌شود. پارگی آنوریسم باعث خونریزی مغزی می‌شود. این باعث افزایش فشار در جمجمه و آسیب به بافت مغز می‌شود. نشانه معمولی آن، سردردهای ناگهانی و بسیار شدید است. در ابتدا درد عمدتاً در گردن و پشت سر احساس می‌شود. سپس درد به کل سر و پشت منتقل می‌شود.
سایر علائم خونریزی مغزی عبارتند از:
- گرفتگی گردن
- حالت تهوع، استفراغ
- بی هوشی
آنوریسم مغزی همچنین می‌تواند منجر به انسداد شریان مغزی شود، اگرچه نادر است. این انسداد زمانی اتفاق می‌افتد که یک لخته خون در آنوریسم تشکیل می‌شود و خون از آنوریسم به شاخه کوچکتری از شریان می‌رود. در اینجا، لخته می‌تواند شریان را مسدود کند و باعث سکته شود.
چگونه آنوریسم مغزی تشخیص داده می‌شود؟
آنوریسم مغزی اغلب به طور اتفاقی در زمانی که سر برای وضعیت دیگری بررسی می‌شود، کشف می‌شود. در صورت بروز سردردهای مکرر یا اختلالات بینایی، توموگرافی تشدید مغناطیسی (MRT) یا سی تی اسکن ممکن است برای یافتن علت شکایات انجام شود.
آنژیوگرافی دیجیتال تفریق (DSA) به ویژه در تجسم آنوریسم توسط پزشک مؤثر است. تصاویر اشعه ایکس با ماده حاجب و بدون آن در طول این روش گرفته می‌شود. با این تصاویر کامپیوتر می‌تواند تصویری را محاسبه و نمایش دهد که در آن فقط رگ‌های خونی قابل مشاهده است.
آنوریسم مغزی چگونه درمان می‌شود؟
در هر صورت منطقی است تا حد امکان از عوامل خطر اجتناب شود. بنابراین، اقدامات مهمی برای درمان فشار خون بالا و ترک سیگار است.
درمان فقط در صورت داشتن علائم یا اگر آنوریسم در معرض خطر بالای ترکیدن باشد، ضروری است. با این حال، تصمیم‌گیری در مورد اینکه آیا به دنبال درمان باشید یا نه، همیشه آسان نیست، زیرا عوامل زیادی وجود دارند که می‌توانند بر این خطر تأثیر بگذارند.
اگر شما و پزشکتان تصمیم بگیرید که به دنبال درمان نباشید، توموگرافی رزونانس مغناطیسی (MRT) یا توموگرافی کامپیوتری (CT) در فواصل زمانی ۱ تا ۳ ساله انجام می‌شود. این روش نشان می‌دهد که آیا آنوریسم تغییر کرده است و آیا خطر خونریزی مغزی افزایش یافته است یا خیر.
در صورت شکایت یا افزایش خطر عوارض، معمولاً یکی از دو گزینه درمانی زیر استفاده می‌شود:
روش کاتتر: در این روش، مارپیچ‌های نازک پلاتین به داخل رگ خونی فشار داده می‌شوند تا به آنوریسم مغزی برسند. کاتتر به خون موجود در آنوریسم اجازه لخته شدن و بسته شدن آنوریسم را می‌دهد.
جراحی: در اینجا، جراحان آنوریسم را با یک گیره فلزی کوچک می‌بندند.
هر دو روش، جریان خون به آنوریسم را متوقف می‌کنند و از ترکیدن آن جلوگیری می‌کنند. با این حال، مداخلات نیز خطر خاصی را به همراه دارند. بنابراین، قبل از تصمیم‌گیری در مورد هر یک از این دو روش درمانی، مهم است که با یک متخصص مغز و اعصاب یا جراح مغز و اعصاب مشورت کنید.
دیدگاه کاربران