در برخی از آسیب هایی که به سر وارد می شود به مغز نیز ضربه وارد می شود. لرزش شدید سر و بال تنه نیز می تواند علت باشد. برخلاف تصور ضربه مغزی کبودی نیست و نوعی تکان خوردن مغز در جمجه می باشد. در برخی اوقات، افراد پس از ضربه مغزی ، دچار از دست دادن هوشیاری می شوند. پس از آن ممکن در فرد مشکلاتی از خفیف تا شدید برای فرد به وجود بیاید.
در این مقاله همه چیز درباره ی ضربه مغزی را مورد بررسی قرار داده ایم؛ با ما همراه باشید.
چرا در جمجه ضربه مغزی رخ می دهد؟
درحالت کلی مغز توسط یک لایه اطراف مایع نخاع محافظت می شود. اما ضربه شدید به سر یا بالا تنه باعث می شود که مغز با قدرت به جلو و عقب بر روی دیواره های داخلی جمجه سر بخورد. همچنین شتاب یا کاهش سرعت ناگهانی سر ، ناشی از حوادثی مانند تصادف اتومبیل یا لرزش شدید ، می تواند باعث آسیب مغزی شود. این آسیب ها معمولاً برای مدت کوتاهی بر عملکرد مغز تأثیر می گذارد و در نتیجه علائم و نشانه های ضربه مغزی ایجاد می شود. این نوع آسیب مغزی ممکن است منجر به خونریزی در مغز یا اطراف آن شود و علائمی مانند خواب آلودگی طولانی مدت و گیجی ایجاد کند. این علائم یا بلافاصله یا دیرتر بروز می یابند. چنین خونریزی در مغز شما می تواند کشنده هم باشد. به همین دلیل هرکسی که دچار آسیب مغزی شده نیاز به نظارت در ساعاتی پس از آن و مراقبت های اضطراری در صورت تشدید علائم دارد.
علائم و نشانه هایی که ما را آگاه می کند!
علائم و نشانه های ضربه مغزی می توانند ظریف باشند و ممکن است بلافاصله ظاهر نشوند. علائم می توانند روزها ، هفته ها یا حتی بیشتر ادامه داشته باشند. علائم متداول پس از ضربه مغزی ضربه مغزی سردرد ، از دست دادن حافظه (فراموشی) و گیجی است. فراموشی معمولاً شامل فراموش شدن واقعه ای است که باعث ضربه مغزی شده است. سایر علائم و نشانه های جسمی ضربه مغزی، شامل موارد زیر می باشد:
- سردرد
- صدای زنگ زدن در گوش ها
- حالت تهوع
- استفراغ
- خستگی یا خواب آلودگی
- تاری دید
- از دست دادن هوشیاری موقت (اگرچه این همیشه اتفاق نمی افتد)
- لکنت زبان
- تأخیر در پاسخ به سالات
- ظاهر مبهم
- فراموشی ، مانند پرسیدن مکرر همان سوال
ممکن است بلافاصله برخی علائم ضربه مغزی ایجاد شوند اما برخی از آنها، می توانند تا چند روز پس از آسیب دیدگی رخ دهند ، مانند:
- شکایت از تمرکز و حافظه
- تحریک پذیری و سایر تغییرات شخصیتی
- حساسیت به نور و صدا
- اختلالات خواب
- مشکلات سازگاری روانشناختی و افسردگی
- اختلالات چشایی و بویایی
علائم ضربه مغزی در نوزادان و کودکان خردسال
ضربه به سر در کودکان خردسال بسیار شایع است. اما تشخیص ضربه مغزی در نوزادان و کودکان نوپا دشوار است. زیرا آنها نمی توانند احساس خود را توصیف کنند. سرنخ های ضربه مغزیف شامل موارد زیر می باشد:
- ظاهر مبهم
- بی حالی و زود خسته شدن
- تحریک پذیری و حالت پذیری
- از دست دادن تعادل و راه رفتن ناپایدار
- گریه زیاد
- تغییر در الگوی غذا خوردن یا خوابیدن
- عدم علاقه به اسباب بازی های مورد علاقه
- استفراغ
- تشنج
- تخلیه از دهان ، گوش یا بینی آنها
علائم مشترک بین بزرگسالان و کودکان
برای یک بزرگسال یا کودکی که دچار آسیب دیدگی سر شده، علائم و نشانه های مشترکی وجود دارند. از جمله:
- استفراغ یا حالت تهوع مکرر
- سردردی که به مرور زمان بیشتر می شود.
- مایعات یا خون از بینی یا گوش تخلیه می شود.
- اختلالات بینایی یا چشم ، مانند مردمک هایی که بزرگتر از حد طبیعی هستند (مردمک های گشاد) یا مردمک هایی با اندازه های نابرابر
- صدای زنگ گوش که از بین نمی رود.
- ضعف در بازوها یا پاها
- بیش از یک ساعت فرد مورد نظر، بسیار کم رنگ به نظر می رسد.
- تغییر در رفتار
- گیجی یا گمراهی ، مانند مشکل در شناسایی افراد یا مکان ها
- تغییرات در گفتار
- مشکل آشکار در عملکرد ذهنی یا هماهنگی جسمی
- تغییراتی در هماهنگی بدنی ، مانند لغزش یا دست و پا چلفتی
- تشنج
- برجستگی یا کبودی بزرگ در نواحی غیر از پیشانی در کودکان ، به ویژه در نوزادان زیر ۱۲ ماه که با گذشت زمان بدتر می شود.
عوامل خطر برای ضربه مغزی
فعالیت ها و عواملی که ممکن است خطر ابتلا به ضربه مغزی را افزایش دهند عبارتند از:
- موقعیت های سقوط مانند قرار گرفتن در ارتفاع های زیاد
- شرکت در یک ورزش پر خطر : بدون تجهیزات ایمنی و نظارت مناسب در ورزشهای پر خطر شرکت نکنید.
- تصادفات با ماشین یا وسیله نقلیه موتوری
- دعواهای شدیدی که در آن هل دادن وجود دارد.
ضربه مغزی چه مشکلاتی را به وجود می آورد؟
عوارض احتمالی ضربه مغزی عبارتند از:
- سردردهای پس از سانحه: برخی از افراد تا هفت روز یا حتی بیشتر پس از آسیب مغزی ، سردردهای مربوط به ضربه مغزی را تجربه می کنند.
- سرگیجه پس از سانحه: برخی از افراد نیز، چند روز ، هفته ها یا ماه ها پس از آسیب مغزی احساس چرخش یا سرگیجه دارند.
- سندرم پس از ضربه مغزی: بخش کوچکی از افراد (۱۵٪ تا ۲۰٪) ممکن است علائمی از جمله سردرد ، سرگیجه و مشکلات فکری داشته باشند که بیش از سه هفته ادامه دارد. اگر این علائم بیش از سه ماه ادامه داشته باشد ، این به عنوان سندرم پس از ضربه مغزی شناخته می شود.
- سندرم تأثیر دوم:به ندرت ، تجربه ضربه مغزی دوم قبل از برطرف شدن علائم و نشانه های اولین ضربه مغزی، ممکن است منجر به تورم سریع و معمولاً کشنده مغز شود.
یک نکته ای برای ورزشکاران مهم است که تا وقتی که علائم و نشانه های ضربه مغزی را تجربه می کنند، به ورزش برنگردند.
جلوگیری
برخی از نکاتی که به شما کمک کند تا از آسیب به سر جلوگیری کنید یا به حداقل برسانید؛ شامل موارد زیر است:
- پوشیدن لباس محافظ در هنگام ورزش و سایر فعالیتهای تفریحی: اطمینان حاصل کنید که تجهیزات به درستی نگهداری شده و لباس ها به درستی پوشیده شده اند. قوانین بازی را رعایت کنید.
- هنگام دوچرخه سواری ، موتورسواری یا انجام هرگونه فعالیت تفریحی که منجر به آسیب به سر شود ، با استفاده کلاه های ایمنی، از سر محافظ کنید.
- کمربند ایمنی خود را ببندید: استفاده از کمربند ایمنی از آسیب جدی ، از جمله آسیب به سر ، در هنگام تصادف رانندگی جلوگیری می کند.
- امنیت خانه شما: خانه خود را کاملاً روشن کنید و کف و اطراف خانه را از عواملی که باعث سقوط می شود ، خالی نگه دارید.
- از فرزندان خود محافظت کنید: برای کمک به کاهش خطر صدمه به سر فرزندان ، راه پله ها را مسدود کرده و محافظ های پنجره را نصب کنید.
- ورزش منظم: برای تقویت عضلات پا و بهبود تعادل ، مرتباً ورزش کنید.
ضربه مغزی چگونه تشخیص داده می شود؟
اگر به پزشک یا اورژانس ضروری مراجعه کنید؛ پزشک با سوالاتی درباره چگونگی وقوع آسیب و علائم آن شروع می کند. سپس پزشک معاینه بدنی انجام می دهد تا مشخص کند چه علائمی دارید. در صورت بروز علائم جدی ، پزشک برای بررسی صدمات جدی از مغز شما درخواست ام آر آی یا سی تی اسکن کند. همچنین در مورد تشنج ، پزشک ممکن است یک الکتروانسفالوگرام انجام دهد که امواج مغزی را کنترل می کند. برخی از پزشکان از آزمایش چشمی ویژه ای برای یافتن ضربه مغزی استفاده می کنند. این آزمون گاهی توسط مربیان معتبر ورزشی نیز، استفاده می شود. این کار برای ارزیابی اینکه آیا تغییرات بصری به ضربه مغزی مرتبط است انجام می شود. پزشک به دنبال تغییر در اندازه مردمک چشم ، حرکات چشم و حساسیت به نور نیز، می باشد.
چگونه یک ضربه مغزی درمان می شود
درمان ضربه مغزی به شدت علائم شما بستگی دارد.گاهی اوقات بدون نیاز به جراحی یا درمان خاصی، بهبود می یابد. اگر ضربه مغزی باعث سردرد می شود ، پزشک داروهای مسکن بدون ایبوپروفن (Advil) یا استامینوفن (Tylenol) را توصیه می کند. همچنین احتمالاً پزشک از شما می خواهد که به اندازه کافی استراحت کنید ، از ورزش و سایر فعالیتهای سنگین پرهیز کنید و به مدت ۲۴ ساعت یا حتی چند ماه از رانندگی با ماشین یا دوچرخه سواری خودداری کنید. الکل بهبودی را کند می کند ، بنابراین درباره ی آن با پزشک صحبت کنید.
چه موقع به پزشک مراجعه کنیم
فردی که از ناحیه سر آسیب دیده است ، حتی اگر به مراقبت های اضطراری نیازی نباشد، بهتر است توسط پزشک معاینه شود. اگر فرد درگیر به ضربه غزی کودک باشد؛ وآن کودک علائمی از آسیب جدی به سر نداشته باشد ، هوشیار باشد ، به طور طبیعی حرکت کند و به شما پاسخ دهد ، آسیب احتمالاً خفیف است و معمولاً نیازی به آزمایش بیشتر ندارد. در این حالت ، اگر کودک شما می خواهد چرت بزند ، خوب است که اجازه دهید او بخوابد. در صورت بروز علائم نگران کننده سریعا کودک را نزد پزشک ببرید.
دیدگاه کاربران