در دوران بارداری، آرتروز می‌تواند یکی از مسائلی باشد که برای زنان باردار نگرانی‌ها و استرس‌های زیادی ایجاد کند. در این مقاله، قصد داریم به بررسی تأثیرات آرتروز کمر و بارداری و نحوه مدیریت این وضعیت در این مرحله حساس بپردازیم. بررسی تغییرات هورمونی، وضعیت فیزیکی مفاصل و تأثیرات درمانی می‌تواند نقش مهمی در درک بهتر این مسئله و ارائه راهکارهای مناسب برای زنان باردار با آرتروز داشته باشد.
آرتروز در بارداری چیست؟
آرتروز در بارداری یک وضعیت التهابی مفاصل است که ممکن است برای برخی زنان باردار پیش بیاید آرتروز یکی از اختلالات مفصلی است که به تخریب و ساییدگی غضروف‌های مفاصل منجر می‌شود. غضروف‌ها نوعی بافت هستند که میان سطوح مفاصل قرار گرفته و از سایش ناشی از حرکت مفصل‌ها جلوگیری می‌کند. در دوران بارداری، تغییرات هورمونی، افزایش وزن، و تغییرات در توزیع وزن بدن می‌توانند به عوارض آرتروز مرتبط باشند. تشخیص و مدیریت آرتروز در بارداری نیاز به همکاری با پزشک متخصص دارد. استفاده از روشهای درمانی مانند فیزیوتراپی، استفاده از داروهای مناسب که برای زنان باردار ایمن باشند، و تغییر در روشهای زندگی ممکن است به بهبود علائم آرتروز کمک کند. همچنین، مراقبت‌های خاصی نیز ممکن است در مدیریت آرتروز در دوران بارداری لازم باشد.
علائم آرتروز در بارداری چیست؟
آرتروز در دوران بارداری ممکن است باعث ظهور علائم مختلفی شود. این علائم معمولاً با توجه به مفصل‌هایی که تحت تأثیر قرار می‌گیرند و شدت التهاب و سایر عوامل متغیر باشند. در بارداری، علائم آرتروز معمولاً شامل موارد زیر می‌شوند:
- درد: درد مفاصل اغلب یکی از نخستین علائم آرتروز است. این درد ممکن است به صورت مزمن یا تشدید شده ظاهر شود.
- سفتی مفاصل: مفاصل ممکن است در اثر التهاب و تغییرات در غضروف سفت شده و حرکت آزاد آن‌ها را محدود کند.
- ورم و قرمزی: التهاب مفاصل می‌تواند باعث ورم و تغییر رنگ محل مفصل شود.
- محدودیت حرکت: آرتروز ممکن است باعث محدودیت حرکت مفاصل شود
- صداهای مفاصل: در برخی موارد، ممکن است در حین حرکت مفاصل صداهایی مانند خراشیدن یا ترک خوردن ایجاد شود.
- خستگی و کاهش توانایی فیزیکی: علائم آرتروز می‌توانند منجر به افزایش خستگی و کاهش توانایی فیزیکی شوند، که به خصوص در دوران بارداری با افزایش وزن بدن بیشتر به چشم می‌آید.
زنان باردار که علائم آرتروز را تجربه می‌کنند، باید به پزشک خود اطلاع دهند. پزشک می‌تواند تشخیص دقیق‌تری بدهد و برنامه درمانی مناسب را تعیین کند تا عوارض برای مادر و جنین حداقل شود.
ویژگی‌های معمول آرتروز کمر در بارداری
کمر درد بیش از ۵۰ درصد از زنان باردار را درگیر می‌کند. در حالی که ممکن است در هر زمان از بارداری اتفاق بیفتد، آرتروز کمر معمولاً در سه ماهه دوم و سوم بیشتر مشکل ساز است. علائم و نشانه‌های مربوط به بارداری که بر کمر تأثیر می‌گذارد، معمولاً منجر به کاهش عملکرد کلی می‌شود و شامل درد با شدت متفاوتی که در حین حرکت یا فعالیت می‌شود، مانند نشستن، ایستادن، راه رفتن، بلند کردن اجسام، مقاربت جنسی، خم شدن و یا اختلالات خواب ناشی از درد هنگام چرخش در رختخواب، کم خوابی و کاهش ساعات خواب کاهش دامنه حرکتی در ناحیه کمر، تغییر در تعادل و الگوهای راه رفتن، به ویژه در سه ماهه دوم و سوم این تغییرات بیشتر به دلیل تغییر مرکز کمر به سمت شکم رخ می‌دهد.
این تغییر منحنی ستون فقرات را افزایش می‌دهد و باعث کمی خم شدن استخوان خاجی (بخشی از ستون فقرات که قسمت پایین کمر را به لگن متصل می‌کند) می‌شود.
تأثیر فعالیت و وزن بر آرتروز کمر در دوران بارداری
در حالی که زنان باردار که سبک زندگی کم تحرکی دارند ممکن است در معرض خطر بیشتری برای ابتلا به کمردرد قرار داشته باشند، انجام فعالیت‌های بدنی سنگین یا فعال بودن در طول روز نیز ممکن است منجر به علائم کمردرد در بارداری شود. تحقیقات نشان می‌دهد که زنان باردار دارای شاخص توده بدنی (BMI) بیشتر در معرض خطر آرتروز کمر در دوران بارداری هستند. درصد کمی از زنان ممکن است در ۴ تا ۱۶ هفته درد را تجربه کنند. حدود ۷۲٪ از زنان تا ۱ سال پس از زایمان همچنان درد در ناحیه کمر و لگن را تجربه می‌کنند که در برخی موارد ممکن است تا چند سال نیز ادامه یابد. هنگامی که کمردرد نشانه اولیه بارداری است از آنجا که تنها بخشی از زنان در مراحل اولیه بارداری دچار کمردرد می‌شوند، این علامت معمولاً به عنوان تنها یا مهم‌ترین شاخص حاملگی قابل تشخیص نیست.
وقتی کمردرد با علائم و نشانه‌های دیگری مانند؛ از دست دادن قاعدگی، حالت تهوع صبحگاهی، حالت تهوع مداوم، خستگی و یا درد بدن همراه باشد، ممکن است نشان دهنده اوایل بارداری باشد.
چگونه تغییرات مرتبط با بارداری می‌تواند باعث آرتروز کمردرد شود؟
زنان معمولاً در دوران بارداری وزن اضافه می‌کنند، حالت ستون فقرات خود را تغییر می‌دهند و چندین تغییر هورمونی و آناتومیکی را تجربه می‌کنند. این تغییرات طبیعی باعث افزایش تنش‌ها و بارها در قسمت تحتانی ستون فقرات و لگن می‌شود و به این تغییرات کمک می‌کند. تغییرات در وضعیت بدن. رحم در حال رشد و افزایش انحنای ستون فقرات باعث ایجاد بارهای مکانیکی اضافی در قسمت تحتانی کمر می‌شود و وضعیت ستون فقرات را تغییر می‌دهد. این حالت تغییر یافته باعث افزایش استرس بر مفاصل و کمر و دیسک‌های نخاعی کمری می‌شود و در نهایت منجر به کمر درد می‌شود.
درمان آرتروز کمر در بارداری
کمردرد در دوران بارداری یک شکایت شایع است و جای تعجب نیست. فرد باردار، در دوران بارداری در حال افزایش وزن هست، مرکز ثقل او تغییر می‌کند و هورمون‌های رباط‌های مفاصل لگن را شل می‌کنند. با این حال، اغلب می‌توانید از کمردرد در دوران بارداری جلوگیری کرده یا آن را کاهش دهید. می‌توانید از هفت روش زیر برای درمان آرتروز کمر در دوران بارداری کمک بگیرید:
حالت خوب را تمرین کنید
- صاف و بلند بایستید.
- سینه را بالا نگه دارید.
- شانه‌های خود را عقب نگه دارید و آرام باشید.
- زانوها را قفل نکنید.
تجهیزات مناسب را تهیه کنید
از کفش‌های پاشنه کوتاه، با قوس مناسب استفاده کنید. از کفش‌های پاشنه بلند خودداری کنید، زیرا می‌تواند تعادل فرد را به جلو تغییر داده و باعث زمین خوردن او شود. همچنین بستن کمربند حاملگی را در نظر بگیرید. اگرچه تحقیقات در مورد اثربخشی کمربندهای حاملگی محدود است، اما برخی از زنان حمایت اضافی را مفید می‌دانند.
اجسام را به درستی بلند کنید
هنگام بلند کردن یک شی کوچک، چمباتمه بزنید و با پاها بلند کنید. از ناحیه کمر خم نشوید و با پشت بلند نکنید.
به پهلو بخوابید
به پهلو بخوابید نه به پشت. یک یا هر دو زانو را خم نگه دارید. استفاده از بالشت‌های حاملگی یا حمایتی بین زانوهای خم شده، زیر شکم و پشت خود استفاده کنید.
گرما، سرما یا ماساژ را امتحان کنید
در حالی که شواهد برای اثبات اثربخشی آن‌ها محدود است، ماساژ یا استفاده از پد گرم کننده یا کیسه یخ به پشت شما ممکن است کمک کند.
فعالیت بدنی را در برنامه روزانه خود بگنجانید
فعالیت بدنی منظم می‌تواند کمر شما را قوی نگه دارد و کمردرد را در دوران بارداری تسکین دهد. فعالیت‌های ملایم مانند؛ پیاده روی یا ورزش در آب را امتحان کنید.
درمان‌های مکمل را در نظر بگیرید
برخی تحقیقات نشان می‌دهد که طب سوزنی ممکن است درد کمر را در دوران بارداری تسکین دهد. درمان کایروپراکتیک ممکن است برای برخی از زنان نیز آرامش ایجاد کند. با این حال، تحقیقات بیشتری مورد نیاز است. اگر به دنبال درمان مکمل هستید، آن را با پزشک خود در میان بگذارید.
عوارض آرتروز در بارداری
استفاده از مشاوره پزشکی درباره عوارض آرتروز در حاملگی بسیار حیاتی است. این بیماری می‌تواند تأثیرات متنوعی بر روند بارداری داشته باشد. برخی از عوارض ممکن آرتروز در دوران بارداری به شرح زیر هستند:
خطر پره اکلامپسی
در زنان مبتلا به آرتروز، خطر ابتلا به پره اکلامپسی بیشتر است. این وضعیت با افزایش فشار خون، افزایش پروتئین در ادرار و سایر علائم مشخص می‌شود. پره اکلامپسی یک وضعیت جدی است که به زندگی مادر و جنین آسیب می‌زند و نیاز به مراقبت پزشکی فوری دارد.
وزن کم نوزاد
تحقیقات نشان می‌دهد که در زنان مبتلا به آرتروز، احتمال تولد نوزاد با وزن کمتر از حد متوسط بیشتر است. این امر ممکن است به دلیل تأثیر مستقیم بیماری بر رشد جنین یا مشکلات مرتبط با فشار خون بالا باشد.
نیاز به سزارین
به دلیل افزایش درد، به ویژه در کمر، زایمان طبیعی برای زنان مبتلا به آرتروز ممکن است دشوار باشد. در نتیجه، نیاز به انجام عمل سزارین مطرح می‌شود تا زایمان به سهولت و با کمترین ریسک برای مادر و نوزاد صورت گیرد.
با توجه به اینکه هر زن و هر بارداری ممکن است شرایط متفاوتی داشته باشد، تصمیم‌گیری نهایی در مورد مدیریت بارداری باید با هماهنگی با پزشک معالج صورت گیرد.
پیشگیری از آرتروز در بارداری
اگرچه پیشگیری کامل از آرتروز در بارداری ممکن نیست، اما با رعایت برخی نکات و تغییر در سبک زندگی، می‌توانید این بیماری را کنترل کرده و فشار روی مفاصل را کاهش دهید. برخی از راهکارهای پیشگیری عبارتند از:
اجتناب از داروهای مسکن
سعی کنید تا جای ممکن از داروهای مسکن خودسرانه استفاده نکنید. در صورت درد مفاصل، بهترین راه حل ممکن است استفاده از کمپرس سرد و گرم باشد.
استراحت کافی
در دوره بارداری، توجه به استراحت به عنوان یک عامل مهم برای کاهش فشار روی کمر، زانو و مچ پا حائز اهمیت است. استراحت منظم و اجتناب از فعالیت‌های زیاد می‌تواند در کاهش درد و نقاط فشاری که به آرتروز مرتبط است، موثر باشد.
انتخاب کفش مناسب
استفاده از کفش با پاشنه مناسب به جای کفش‌های با پاشنه بلند، که فشار روی پاها را افزایش می‌دهند، می‌تواند مفید باشد.
حفظ وضعیت بدنی صحیح
هنگام راه‌رفتن، حداکثر توجه به وضعیت بدنی مناسب و حرکات صحیح داشته باشید تا فشار زیاد بر روی مفاصل کاهش یابد.
خواب به روی تشک محکم
استفاده از تشک محکم به کاهش اسپاسم عضلانی و حفظ ساختار استخوانی کمک می‌کند.
ورزش منظم
انجام ورزش‌های مناسب و ملایم هر روز، انعطاف‌پذیری مفاصل را افزایش داده و به تقویت عضلات کمک می‌کند.
توجه به این نکات و مشاوره با پزشک مربوطه می‌تواند در کاهش عوارض آرتروز در دوران بارداری موثر باشد.
دیدگاه کاربران