کمردرد جز شایع ترین بیماری های سیستم اسکلتی عضلانی بدن انسان میباشد. اگر از کمر درد رنج می برید، تنها کسی نیستید که چنین تجربه ای را دارید. با افزایش وزن و کم تحرکی و بسته به شدت آن و عامل ایجاد کننده آن می تواند مشکلاتی را برای فرد ایجاد کند. تخمین ها حاکی از آن است که ۷۵ تا ۸۵ درصد از آمریکایی ها در طول عمر درد کمر را به نوعی تجربه خواهند کرد. اگر چه کمردرد می تواند بسیار ناتوان کننده و دردناک باشد، اما حدوداً در ۹۰ درصد کلیه موارد مربوط، درد بدون جراحی بهبود بخشیده می شود. با این حال، ۵۰ درصد از بیمارانی که از نوعی کمر درد رنج می برند،در عرض یک سال درد متناوب خواهند داشت. فیزیوتراپی و حرکات اصلاحی جز موثرترین درمانهای بدون جراحی برای کمردرد هستند و بدون داشتن عوارض ناشی از جراحی باز می تواند به بهبود بیماران مبتلا کمک کند.
ستون فقرات کمری
ستون فقرات لومبار (کمر) شامل پنج مهره در قسمت پایین ستون مهره ها بین دنده ها و لگن می باشد. استخوان ها یا همان مهره هایی که ستون فقرات پشت شما را شکل می دهند توسط دیسک های کوچکی محافظت می شوند. این دیسک ها گرد و تخت هستند، و لایه بیرونی سخت (حلقوی) دارند که یک ماده ژله مانند به نام هسته را احاطه می کنند. دیسک ها بین هر یک از مهره ها در ستون فقرات قرار گرفته اند و به عنوان کمک فنر (ضربه گیر) برای استخوان های ستون فقرات عمل می کنند. رباط های ضخیم متصل به مهره ها، مواد نرم دیسک را در محل نگه می دارند. از ۳۱ جفت عصب و ریشه نخاعی، پنج جفت عصب کمری (L1 -L5) و پنج جفت عصب ساکروم (S1 – S5) در ابتدای ناحیه ی کمری به هم متصل می شوند.
علل شایع کمر درد
- فتق یا دیسک کمر
- تنگی ستون فقرات کمری
- آرتروز
- کمردرد سیاتیک یا مکانیکال
- کمردرد عصبی
- کمردردهای التهابی و ارجاعی
- کمردرد شغلی
- کمردرد در مردان : کمردرد در مردان بیشتر با علل مکانیکال جدی تری مانند دیسک کمر در ارتباط است.
- کمردرد در زنان : کمردرد در زنان با توجه به وضعیت لگن ، قدرت عضلات و زایمان و هورمون های زنانه و اصول اشتباه کار کردن در منزل بسبار شایع تر از زنان است .
تشخیص کمر درد
در صورت لزوم تشخیص توسط یک جراح مغز و اعصاب بر اساس پیشینه ی پزشکی، علائم، معاینه فیزیکی و نتایج حاصل از مطالعات تشخیصی انجام می شود. برخی از بیماران، در صورت بی اثر بودن درمان دارویی و فیزیکی، ممکن است درمان احتیاطی را تجربه کرده و سپس تحت معاینات تصویربرداری قرار گیرند. این آزمایشات عبارتند از :
- سی تی اسکن (CT یا CAT اسکن)
- دیسکوگرافی
- الکترومیوگرافی (EMG)
- مطالعات هدایت عصبی (NCS)
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
- نخاع نگاری یا میلوگرام ((Myleogram
- بلوک و انسداد انتخابی ریشه عصبی
- اشعه ایکس
گزینه های درمان غیرجراحی
گزینه های درمانی شامل فیزیوتراپی، تمرینات پشت، کاهش وزن، تزریق استروئید (استروئید اپیدورال) ، داروهای ضد التهاب غیر استروئیدی، توانبخشی و فعالیت های محدود می باشد. هدف از همه این گزینه های درمانی، کاهش التهاب در ناحیه ی پشت و تحریک ریشه های عصبی است. پزشکان معمولا قبل از در نظر گرفتن عمل جراحی، چهار تا شش هفته درمان احتیاطی را توصیه می کنند.
اگر پس از آسیب های اخیر، مثل تصادف ، سقوط یا آسیب های ورزشی – کمر درد داشتید، باید بلافاصله با پزشک مراقبت های اولیه خود تماس بگیرید. اگر هر گونه علائم عصبی وجود داشته باشد، باید فورا تحت مراقبت های پزشکی قرار گیرید. اگر هیچ مشکل عصبی (یعنی بی حسی، ضعف ، اختلال روده و عملکرد مثانه) وجود نداشته باشد، احتمالاً شروع درمان احتیاطی در منزل به مدت دو الی سه روز برای شما مفید باشد. داروهای ضد التهابی مانند آسپیرین یا ایبوبروفن احتمالاً تجویز شده و انجام فعالیت های شدید به مدت چند روز محدود می شود.
اگر کمر دردتان بدتر شود و یا بعد از دو الی سه روز درمان در منزل بهبود بخشیده نشود، با پزشک مراقبت های اولیه تماس بگیرید. پزشک می تواند وضعیت شما را ارزیابی کرده و در مطب خود شما را معاینه عصبی کند تا تعیین کند کدام ریشه های عصبی تحریک شده اند، و همچنین از نبود دیگر بیماری های جدی پزشکی اطمینان حاصل نماید. اگر نشانه هایی روشنی مبنی بر فشردگی ریشه عصبی وجود داشته باشد، پزشک می تواند داروهایی را برای تسکین درد، ورم و سوزش تجویز نماید. علاوه بر این پزشک ممکن است محدودیت در انجام فعالیت ها را توصیه نماید. اگر این گزینه های درمانی طی دو هفته، آرامش و تسکین را برای بیمار فراهم نیاورد، زمان آن می رسد که دیگر بررسی های تشخیصی و احتمالا جراحی مد نظر قرار گیرند.
در مجموع درمان کمردرد بسته به عامل ایجاد کننده آن متفاوت خواهد بود اما توصیه هایی عمومی که در اغلب کمردردها مفید هستند بدین قرارند:
- استفاده از کمربند طبی با تجویز فیزیوتراپیست
- استفاده از تشک طبی و استاندارد
- مصرف داروهای ضد درد مانند ایبوپروفن و استامینوفن
- استراحت و کاهش سطح فعالیت بدنی و اجتناب از خم و راست کردن گردن
- کاهش وزن در صورت داشتن اضافه وزن و چاقی می تواند به بهبود درد کمر کمک کند.
- قرار دادن کمپرس آب گرم در محل کمردرد
- فیزیوتراپی کمردرد و تمرینات ورزشی کمر می تواند به بهبود انعطاف پذیری و کاهش درد کمک کند.
- انجام تمرینات تقویتی و کششی مخصوص در ستون فقرات
- فیزیوتراپی در منزل
- جراحی آخرین گزینه درمانی می باشد که در صورتی که روش های غیر جراحی موثر نباشد درمان جراحی صورت می گیرد.
درمان جراحی چه زمانی انجام می گیرد؟
هنگامی که درمان احتیاطی کمر درد به آسودگی و تسکین آن کمکی نکند، عمل جراحی ممکن است لازم باشد. شما در صورتی ممکن است واجد شرایط عمل جراحی باشید که:
- درد ساق پا، فعالیت های عادی شما را محدود کرده و یا در کیفیت زندگی شما اختلال ایجاد کند
- نقص های پیشرونده عصبی، مانند ضعف پا و یا بی حسی در شما ایجاد شود
- عملکرد طبیعی روده و مثانه را از دست بدهید
- در ایستادن و یا راه رفتن دچار مشکل شوید
- درمان داروئی و فیزیکی بی اثر باشد
- وضعیت سلامت مناسبی داشته باشید
در صورت توصیه عمل جراحی، جراحان مغز و اعصاب گزینه های مختلفی برای کمک به کاهش فشار بر ریشه های عصبی دارند. اگر چند ریشه عصبی و دیسک باعث درد شود، یا اگر انحطاط و بی ثباتی در ستون فقرات وجود داشته باشد، جراح مغز و اعصاب ممکن است گزینه ی اتصال مهره ها به همدیگر با پیوند استخوان را انتخاب کند و از طریق ابزار دقیق، از جمله صفحات فلزی، پیچ، میله و قفسه باعث ثبات مهره ها شود. در نتیجه ی یک فیوژن موفق، از بیرون زدگی یا فتق دیسک جلوگیری می شود. به دنبال روش همجوشی یا فیوژن، بیمار ممکن است به احیای تحرک در پشت خود، از جمله توانایی خم شدن، دست یابد. به احتمال زیاد بیمار بعد از عمل به تحرک بیشتری نسبت به قبل دست خواهد یافت. علاوه بر این، بیمار ممکن است به فیزیوتراپی بعد از عمل جراحی نیاز داشته باشد.
مزایای عمل جراحی در برابر خطرات آن همیشه باید به دقت مورد بررسی قرار گیرد. اگر چه درصد زیادی از بیماران مبتلا به درد کمر خبر از تسکین قابل توجه درد پس از عمل جراحی می دهند، اما هیچ تضمینی وجود ندارد که این عمل به همه ی افراد کمک کند.
پیشگیری از کمردرد
- از سیگار کشیدن خودداری کنید.
- خودداری از نشستن به مدت طولانی
- داشتن رژیم غذایی مناسب
- حفظ وزن در محدوده طبیعی
- داشتن فعالیت بدنی بطور منظم
- از انجام حرکات ناگهانی کمر خودداری کنید.
- ورزش های تقویت کننده عضلات کمر را تحت نظر فیزیوتراپیست انجام دهید.
- از شیوه های صحیح بلند کردن اجسام از روی زمین استفاده کنید و از خم کردن کمر بپرهیزید.
دیدگاه کاربران