آسیب‌های ستون فقرات به دو نوع اصلی شکستگی و دررفتگی تقسیم می‌شود. شکستگی عبارت است از شکستن هر قسمتی از مهره‌ها. دررفتگی زمانی اتفاق می‌افتد که مهره‌ها به درستی کنار هم قرار نگرفته یا در جای خود قرار نگرفته‌اند. اینها ممکن است باعث آسیب به نخاع شوند. انواع زیادی از شکستگی و دررفتگی وجود دارد که ممکن است رخ دهد.
در زیر ما به بررسی انواع آسیب‌های ستون فقرات و نخاع می پردازیم و عوارض این آسیب ها به همراه روش های تشخیص و درمان آنها را بررسی می کنیم.
انواع آسیب‌های ستون فقرات
آسیب‌های ستون فقرات شامل موارد زیر است:
شکستگی فشاری: این شرایط اغلب ناشی از آسیب هایپر فلکشن (جلو به عقب) است که در آن بخشی از ستون فقرات به جلو و پایین فشرده می‌شود.
شکستگی پشت‌سرهم: این یک شکل بسیار جدی شکستگی فشاری است. استخوان در اثر آسیب‌دیدگی خرد می‌شود. تکه‌های استخوان ممکن است نخاع را سوراخ کند. اغلب از یک نیروی رو به پایین یا بالا در امتداد ستون فقرات اتفاق می‌افتد. اغلب منجر به SCI (آسیب نخاعی) جدی می‌شود.
دررفتگی جزئی: مفاصل قسمت پشتی مهره‌ها در اثر حرکت غیرطبیعی استخوان‌ها ضعیف می‌شوند. این دررفتگی جزئی مهره‌ها است. اگر ماهیچه‌ها و رباط‌های ستون فقرات آسیب ببینند، این اتفاق می‌افتد. همچنین ممکن است باعث آسیب به نخاع شود.
دررفتگی: این شرایط ممکن است زمانی رخ دهد که رباط‌ها دچار پارگی یا کشیدگی شدید ناشی از آسیب شوند. که باعث حرکت بیش از حد مهره‌ها می‌شود. مهره‌ها ممکن است در یک یا هر دو طرف روی هم قفل شوند. در این شرایط SCI می‌تواند رخ دهد؛ که بستگی به این دارد که رباط‌های پاره شده چه میزان حرکت اضافی را ایجاد کنند. مهره‌هایی که به طور صاف ردیف نشده‌اند با “احیاء” به حالت طبیعی باز می‌گردند. انقباض یا جراحی اغلب برای احیاء نیاز است. گاهی اوقات برای صاف نگه داشتن مهره‌ها نیاز به بریس، halo vest (نوع خاصی از بریس) یا جراحی برای جوش خوردن مهره‌ها است.
شکستگی-دررفتگی: این اتفاق زمانی می‌افتد که شکستگی و دررفتگی مهره‌ها هم زمان وجود دارد. اغلب موارد آسیب جدی به رباط و بافت نرم وجود دارد. همچنین ممکن است باعث آسیب به نخاع شود.
چه اتفاقی برای نخاع می‌افتد؟
در صورت آسیب به نخاع، دو نوع اصلی آسیب نخاعی کامل و ناقص وجود دارد. آسیب کامل باعث از بین رفتن کامل حس و حرکت زیر سطح آسیب می‌شود. آسیب ناقص باعث از دست دادن قسمتی از حس و حرکت در زیر سطح آسیب می‌شود زیرا فقط قسمتی از نخاع یا اعصاب آسیب دیده است.
آسیب کامل نخاع
یک SCI کامل به احتمال خیلی کمی وجود دارد که بهتر شود. در این آسیب هیچ عملکردی زیر سطح آسیب وجود ندارد:
- حرکتی ندارد
- بدون احساس هیچ نوع دردی
- بدون احساس گرم یا سرد
- بدون احساس ارتعاش
- بدون احساس لمس سبک یا عمیق
- بدون احساس موقعیت دست‌ها یا پاها
آسیب ناقص نخاع
سه نوع اصلی صدمات ناقص عبارت‌اند از: سندرم طناب قدامی، سندرم طناب مرکزی و سندرم براون سکوارد.
سندرم طناب قدامی:
این اتفاق زمانی می‌افتد که قسمت جلویی نخاع آسیب دیده است. باعث از دست دادن حرکت و از دست دادن احساسات درباره درد و گرما و سرما زیر سطح آسیب می‌شود. فرد هنوز احساس موقعیت بازوها و پاها، ارتعاش و حس لمس ملایم و عمیق را دارد.
این بیماری در اثر فتق حاد دیسک، تومورها و هنگامی‌که سر به سمت سینه متمایل می‌شود (خم شدن گردن) ایجاد می‌شود.
سندرم طناب مرکزی:
سندرم طناب مرکزی زمانی اتفاق می‌افتد که قسمت میانی نخاع آسیب دیده است. باعث از دست دادن حرکت و احساس بیشتر در بازوها می‌شود تا در پاها.
این بیماری در اثر آسیب بیش از حد (هنگامی‌که سر به عقب متمایل می‌شود) ایجاد می‌شود. همچنین می‌تواند ناشی از تغییرات دژنراتیو استخوان در ستون فقرات و یا تنگ شدن کانال نخاعی باشد که نخاع را احاطه کرده است.
سندرم براون سکوارد:
این اتفاق زمانی می‌افتد که نیمی از نخاع آسیب دیده باشد. این باعث می‌شود یک طرف بدن در زیر سطح آسیب قوی‌تر از طرف دیگر باشد. طرف بدن که ضعیف‌تر است می‌تواند احساس گرم و سرد و درد را بهتر از طرف دیگر بدن احساس کند. قدرت و احساسات بر اساس میزان آسیب به نخاع متفاوت است.
این می‌تواند در اثر جراحات گلوله یا چاقو و به ندرت با پارگی حاد دیسک‌ها اتفاق بیفتد.
آسیب نخاعی چگونه تشخیص داده می‌شود و مورد بررسی قرار می‌گیرد؟
SCI ممکن است با استفاده از یک یا چند آزمایش زیر تشخیص داده و ارزیابی شود. هنگام انجام این آزمایش‌ها ممکن است حرکت گردن یا بازوها توسط اعضای تیم مراقبت‌های بهداشتی مورد نیاز باشد.
آزمایش مورد استفاده برای تشخیص:
- اشعه ایکس
- توموگرافی محوری کامپیوتری (CT اسکن یا CAT)
- تصویربرداری رزونانس مغناطیسی (MRI)
معاینه نخاع:
- حرکت و قدرت بازوها و پاها
- توانایی احساس درد یا گرما و سرما
- حس موقعیت بازوها و پاها
آسیب‌های نخاعی چگونه درمان می‌شوند؟
هدف اصلی هنگام درمان SCI حفظ بالاترین سطح عملکرد ممکن است. درمان همچنین برای جلوگیری از عوارض و آسیب بیشتر است. درمان ممکن است غیر جراحی و یا جراحی باشد.
درمان‌های غیر جراحی
تزریق استروئید: ممکن است برای SCI که به طور ناگهانی اتفاق می‌افتد (در اثر ضربه) تزریق استروئید (IV) تزریق شود. هدف کاهش تورم ناشی از آسیب است. در صورت لزوم، درمان استروئیدی بلافاصله پس از آسیب شروع می‌شود.
تثبیت با کشش یا تراز گردنی (گردن): این نوع کشش‌ها اغلب برای کاهش یا تراز کردن ستون فقرات مورد نیاز است:
- کشش هاله (Halo traction)
- کشش گاردنر – ولز تانگ (Gardner-Wells Tongs traction)
بریس‌ها: بر اساس میزان آسیب و توصیه پزشک، ممکن است بریس نصب شود. این بریس‌ها ممکن است قبل و یا بعد از جراحی در صورت نیاز استفاده شوند.
درمان‌های جراحی
ممکن است در مواقعی که آسیب باعث ناپایداری استخوان‌ها شده است یا زمانی که بر نخاع یا اعصاب نخاعی فشار وارد می‌شود، عمل جراحی مورد نیاز باشد. اگر علی‌رغم استفاده از بریس، استخوان‌ها بتوانند حرکت کرده و باعث آسیب بیشتر شوند، ستون فقرات ثابت نیست.
جراحی دکامپرشن: با این کار فشار بر نخاع برداشته می‌شود. علت (استخوان، دیسک، لخته خون، تومور) فشار روی نخاع یا اعصاب نخاعی برداشته می‌شود.
تثبیت داخلی و ابزار دقیق: تثبیت داخلی به معنای قرار دادن میله‌های فلزی، پیچ و یا قلاب (ابزار) بر روی مهره‌ها است تا نخاع یا اعصاب نخاعی را از آسیب بیشتر محافظت کند. این را به عنوان یک بند در قسمت داخلی بدن در نظر بگیرید. اغلب پیوند استخوان نیز انجام می‌شود.
پیوند استخوان برای فیوژن: هنگامی‌که به تثبیت داخلی و ابزار دقیق نیاز است، پیوند استخوان نیز به احتمال زیاد مورد نیاز است. پیوند استخوان ممکن است از پشت لگن یا دنده گرفته شود. سپس این استخوان بر روی ناحیه استخوانی آسیب دیده قرار می‌گیرد. اغلب، این استخوان به مهره‌ها می‌چسبد و ظرف ۳ تا ۶ ماه جوش می‌خورد. وقتی مهره‌ها کاملاً جوش بخورند، این امر ستون فقرات را بیشتر تثبیت می‌کند.
دیدگاه کاربران