تومورهای اولیه مغزی تومورهایی هستند که از بافت های مغزی و یا بافت های اطراف مغز ایجاد می‌شوند. تومورهای اولیه تومورهایی هستند که از سلول های گلیالی تشکیل شده اند یا از تومورهایی که روی یا داخل ساختارهای مغزی مانند رگ های خونی، عصب ها و غده ها رشد می‌کنند که به دسته اول گلیالی و به دسته دوم غیر گلیالی گفته میشود و این تومورها می‌توانند خوش خیم یا بدخیم باشند. تومورهای متاستاتیک تومورهایی هستند که در ناحیه های دیگری از بدن مانند سینه ، ریه و غیره ایجاد شده و از طریق جریان خون وارد مغز میشود. این نوع از تومورهای مغزی جز تومور مغزی بدخیم محسوب میشود.
افرادی که دچار تومور مغزی می شوند نگرانی هایی جهت درمان دارند تومور ها به دو دسته ی تومور خوش خیم و تومور مغزی بدخیم می شوند که روش های درمانی در هر نوع با توجه به وضعیت بیمار متفاوت است. تومور مغزی یک توده از سلول‌های غیر طبیعی در مغز می‌باشد.
در تومور های مغزی بدخیم که سرطان مغز محسوب می شوند ، این احتمال وجود دارد که سریع‌تر رشد و تجمع کرده و یا به بافت‌های مغزی مجاور حمله کنند. این نوع از از تومورها می‌توانند تهدیدی برای زندگی فرد شوند، با جراحی می‌توان آن را خارج کرد ولی احتمال عود در آن وجود دارد، به بافت های اطراف منتشر می‌شوند.
انواع تومورهای مغزی بدخیم
گلیوما
این نوع از تومور در بزرگسالان بسیار شایع بوده و از تومورهای مغزی بدخیم که در در نخاع و مغز تشکیل میشود. منشا این تومور از سلول های یاخته گلیال که وظیفه محافظت از مغز را بر عهده دارد نشات می‌گیرد. این سلول ها به ۳ دسته اپندیمال، اولیگودندرو، آستروسیت تقسیم می‌شوند.
اپندیموما
شناسایی و تشخیص این نوع از تومورها نسبت به بقیه تومورها ساده تر است. این تومور از تغییر فرم نئوپلاستیک سلول های اپندیمال نشات گرفته که پوشاننده سیستم بطنی است. اپندیموما در سلول های اپندیموما در مغز یا طناب نخاعی شروع میشود و گذرگاهی که در آن مایع مغزی نخاعی (مایع سربرواسپاینال) قرار داردو از جریان های مغزی تغذیه می‌کند. احتمال بروز این بیماری در تمامی سنین وجود دارد ولی در کودکان خردسال احتمال بروز آن بیشتر است. عمل جراحی جز درمان های اولیه است که البته امکان خارج کردن تومور به طور کامل وجود ندارد و به درمان های مکمل مانند اشعه درمانی و شیمی درمانی نیاز است.
آستروسیتوما
این نوع از تومورها در سلول های گلیال به نام آستروسیت شروع میشود. آسیتروسیت ها از نورون ها حمایت می‌کنند. در اکثر موارد گلیوما آستروسیتوما بوده که در سراسر مغز منتشر و با بافت های عادی مغز ترکیب شده که همین امر می‌تواند جراحی تومور مغزی را دشوار کند. توده های آستروسیتوما می‌توانند در سراسر مایع مغزی نخاعی انتشار یابند؛ رشد این تومورها در خارج از مغز و نخاع نادر است. آستروسیتوما از آستروسیت های آسیب دیده و جهش یافته به وجود می‌آیند. در این حالت آستروسیت ها محافظت از نورون ها را رها کرده و دیگر نمی‌توانند رشد عادی و سازمان یافته داشته باشند. رشد نامنظم موجب آسیب به ساختارهای اطراف شده و یا آن ها را از بین ببرد. از علائم تومور آستروسیتوما سردرد، تهوع، تشنج، تغییر در دید، اختلالات شناختی، ضعف، دشواری در راه رفتن و مشکل در حفظ تعادل است.
گلیوبلاستوم مولتی فرم
یکی از کشنده ترین انواع تومور مغزی است که این نوع تومور در مردان نیز بسیار شایع است. شناسایی و تشخیص این تومور در به راحتی نمی‌باشد. سرعت رشد این تومور بسیار سریع بوده و به سایر بافت ها سرایت می‌کند.
مدولو بلاستوما
این تومور از درجه ۴ است. مدولو بلاستوما از تومور شایع ترین سرطان های مغز در کودکان است که در قسمت عقب و پایه مغز نزدیک به ته جمجمه تشکیل میشود. این بیماری از طریق مایع مغزی نخاعی به بخش های مختلف سطح مغز و نخاع پیشروی می‌کند. علت این بیماری در اکثر موارد مشخص نیست. مدولوبلاستوما معمولا با پرتودرمانی و شیمی درمانی قابل درمان است.
تومور الیگودندروگلیوما
تومور الیگودندروگلیوما مربوط به گلیوما هستند. این نوع از تومورها از سلول های الیگودندروسیت به وجود می‌آید که سلول های بافت همبند مغز هستند و معمولا در مخ هستند. این سلول های پوشش چربی سلول های عصبی را می‌‌سازند. این بیماری در بزرگسالان شایع تر است و احتمال بروز آن در مردان بیشتر است.
علائم تومور مغزی بدخیم
علائم تومور مغزی بدخیم با توجه به علت و اندازه ، نحوه گسترش و محل به وجود آمدن متفاوت است و زمانی بروز می کنند که به مغز فشار وارد کنند. یکی از شایع ترین این علائم سر درد های زیاد است . البته سر درد ممکن است به علت بیماری های دیگری نیز به وجود آید مانند سر درد های میگرن ، بنابراین برای تشخیص باید به متخصص و جراح مغز و اعصاب مراجعه نمود تا بررسی های بیشتر صورت گیرد.
- سردرد های صبحگاهی
- حالت تهوع، سردرد و تشنج
- مشکل در حافظه، تفکر، بیان و صحبت کردن
- تغییر در شخصیت
- تغییر در شنوایی و بینایی
- عدم تعادل در راه رفتن و سرگیجه
- گیجی و عدم شناخت و درک محیط
- ضعف و فلج در بخش و یا یک طرف بدن
- بی حسی و گز گز در صورت
- حالت تهوع و دل درد
تشخیص تومور مغزی بدخیم
ابتدا پزشک سوابق پزشکی را بررسی می‌کند. پزشک همچنین سوالاتی درباره علائم فرد مراجعه کننده می‌پرسد. در صورتی که فرد مشکوک به داشتن تومور مغزی باشد، از مغز او تصویر برداری می‌کنند تا دلیل علائم فرد مشخص شود. از روش های تصویر برداری می‌توان تصویربرداری PET اسکن، تصویربرداری MRI با تزریق ماده حاجب از طریق ورید بازو، تصویربرداری توسط اشعه ایکس که از رایج ترین آن سی تی اسکن است اشاره کرد. همچنین برای تعیین محل هایی که درگیر تومورهستند توانایی بینایی، شنوایی و هماهنگی و حفظ تعادل نیز بررسی میشود. با استفاده از تصویر برداری وجود تومور در مغر محرز خواهد شد و تعیین دقیق نوع تومور با استفاده از نمونه برداری از مغز انجام می‌گیرد. جراح مغز و اعصاب با نمونه برداری می‌تواند درباره خوش خیم یا بدخیم بودن تومور مغزی نظر دهد و اینکه در صورت بدخیم بودن جز کدام یک از تومورهاست. نمونه برداری از مغز (بیوپسی) نیز به دو روش انجام میشود. روش اول نمونه برداری از مغز در حین انجام جراحی و روش دوم استروتاکسی یا نمونه برداری به روش کم تهاجمی می‌باشد.
درمان تومور مغزی بدخیم
جراح مغز و اعصاب پس از معاینه و بررسی سی تی اسکن و ام آر آی و دیگر آزمایشات می تواند نوع تومور را مشخص کرده و روش های درمان تومور مغزی را توضیح برای بیمار توضیح دهد. تومورهای مغزی از طریق جراحی، پرتودرمانی، شیمی درمانی و یا به صورت ترکیبی می‌توانند مورد معالجه قرار بگیرند. تومور مغزی بدخیم معمولا با جراحی برداشته می شوند اما امکان دوباره عود کردن و رشد مجدد آنها وجود داشته باشد، در این نوع تومور ها وجود دارد و جان انسان را به خطر می اندازند. می توانند به قسمت های دیگر بدن نیز آسیب برسانند.
در مجموع نحوه درمان به عوامل مختلفی بستگی دارد و در موارد مختلف متفاوت است، هر کدام از روش ها نیز خطرات و اثرات جانبی خود را دارد. مغز از حساس ترین اعضای بدن است بنابراین در انتخاب بهترین جراح مغز و اعصاب کاملا تحقیق کرده و با اعتماد به جراح خود اقدام به جراحی نمایید.
درمان جراحی
در صورتی که تومور مغزی در محلی باشد که بتوان آن را عمل کرد جراح مغز و اعصاب سعی در برداشتن تومور می‌کند. در این موارد تومور کوچک بوده و راحت از بافت مغز جدا میشود. در صورتی که تومور در مناطق حساس مغز قرار داشته باشد جراحی خطرناک و پرریسک خواهد بود. در این شرایط بیشترین بخشی از تومور مغزی برداشته میشود و به کاهش علائم شما کمک می‌کند. برداشتن تومور مغزی نیز دارای عوارضی نیز می‌باشد از جمله این عوارض عفونت و خونریزی است.
شیمی درمانی
از داروها برای از بین بردن سلول های سرطانی استفاده می‌کنند. شیمی درمانی می‌تواند به صورت قرص یا تزریقی باشد که به آن درون وریدی گفته میشود. اینکه از چه داروی شیمی درمانی استفاده کنید بستگی به نوع سرطان دارد و عوارض جانبی آن نیز بسته به نوع و مقدار مصرف دارو بستگی دارد. از عوارض جانبی شیمی درمانی می‌توان به ریزش مو، تهوع و استفراغ اشاره کرد.
پرتودرمانی
اشعه ایکس یا پروتون ها برای کشتن سلول های تومور مورد استفاده قرار می‌گیرد. درمان با تشعشع می‌تواند به صورت تابش پرتوی بیرونی در خارج از بدن شما باشد و یا در موارد نادر درمان با تشعشع در بدن شما نزدیک به تومور مغزی که براکی تراپی نیز نامیده میشود انجام می‌گیرد. اشعه نور خارجی می‌تواند روی مغز متمرکز شود که تومور در آن قرار دارد و به طور کلی بر روی تمام مغز اعمال میشود و به آن تشعشع کل مغزی نیز میگویند. تشعشع کل مغزی برای درمان سرطان مورد استفاده قرار می‌گیرد که از قسمت های دیگر بدن به مغز منتقل شده است. برای درمان توموری که بسیار نزدیک به نواحی حساس مغز است پرتو درمانی با پروتون را می‌توان انجام داد. این درمان می‌تواند خطرات اثر جانبی با تشعشعات را کاهش دهد. پرتو درمانی با پروتون موثرتر از پرتو درمانی استاندارد با اشعه ایکس است. عوارض جانبی مشترک آنها از دست رفتن حافظه،خستگی، سردرد و خارش پوست سر است.
رادیوتراپی
این روش سنتی نیست و در آن از انواع تشعشع استفاده می‌کنند. هر پرتو از تشعشع قدرتمند بوده و نقطه ای که تشعشع به آن برخورد می‌کند مقدار زیادی از تشعشع را دریافت می‌کند تا سلول های تومور را بکشد. رادیوتراپی معمولاً در یک درمان انجام شده و در اغلب موارد می توانید همان روز به خانه بروید.
درمان دارویی
در صورت وجود اختلال خاص در سلول های سرطانی درمان های هدفمند دارویی در نظر گرفته میشود که با مسدود کردن این اختلالات موجب مرگ سلول های سرطانی می‌شوند.
طول عمر بیماران تومور مغزی بدخیم
همیشه این سوال وجود دارد که آیا تومور مغزی کشنده است ؟ .در صورت تشخیص به موقع این تومور ها ، طول عمر بیمارن نیز افزایش می یابد. آن‌هایی که دارای تومور بدخیمی هستند که به آهستگی رشد می‌کند که به آن الیگودندرولیوما میگویند، به‌طورکلی ۱۶ تا ۱۸ سال زنده می‌مانند. شیمی درمانی همراه با پرتودرمانی به طول عمر افراد دارای تومورهای مغزی با رشد آهسته می افزاید.
دیدگاه کاربران
سلام من سردرد دارم اکثر مواقع بعضی اوقات یک طرف بعضی اوقات پشت سر و بعضی اوقات دو طرف و سرگیجه که بعضی اوقات یا باید بنشینم یا باید دستمو جایی بگیرم و بی حسی گزگز شدن هم دارم آیا مشکوک هستم به تومور؟
سلام پدر م مدت یک ماه است که با فشار بالا در حالت کما به سر می برد و گفته اند که سکته مغزی است و من فکر میکنم که او نیز تومور مغز دارد می شود این مسله را بررسی کنید ممنونم.